Kürtlerin Bağdat’ta hazırlandığı savaş IKBY’deki anlaşmazlıklarını derinleştiriyor
Irak’ta 7 Şubat’ta cumhurbaşkanı seçiminin yapılacağı meclis oturumu için geri sayım başlarken, Cumhurbaşkanı Berhem Salih yeniden cumhurbaşkanı olmayı istediğini ifade etti. Salih, Salı günü televizyonda yayınlanan konuşmasında, “Önceki dönemde bağımsız bir ulusal kararla kazandığım cumhurbaşkanlığı makamı için adaylığımı koydum. Cumhurbaşkanı ülkenin birliği ve egemenliğinin sembolü, anayasanın koruyucusu ve tüm Iraklıların cumhurbaşkanı olmalı. Emir altında olmayan bir cumhurbaşkanı” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanının seçilmesi için ayın 7’sini bekleniyor. Bağdat’ta Selam Sarayı seçimine girenleri, seçimin ertesi gün kolay bir denklem bekliyor olacak. Ancak bu denklem 2018’den bu yana Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nde (IKBY) artık oldukça zorlu geçiyor. Bunun sebebi, stratejik anlaşmanın bir araya getirdiği iki ana parti, Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ve Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) arasındaki anlaşmazlığın derinleşmeye başlamasıdır. Mesud Barzani liderliğindeki KDP’nin Bağdat Temsilcisi Şıwan Muhammed Taha, Şarku’l Avsat’a verdiği röportajda söylediği gibi, bu anlaşmazlık artık ‘yapısal bir farklılık’ boyutuna ulaştı.
Tüm ihtimaller göz önüne alındığında, KDP ve KYB 2018 senaryosunu tekrarlamak zorunda kalacaklar. 2018 seçiminde KYB şu anki Cumhurbaşkanı Berhem Salih’i aday gösterirken, KDP ise şu anki Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin’i aday gösterdi. Salih, kendisinden önce 2005’te KYB lideri Celal Talabani ve ardından KYB yöneticisi Fuad Masum’un oturduğu makamı kazandı.
KDP ve KYB 2018’de aralarındaki teamülü (IKBY Başkanlığı koltuğu KDP’nin, Irak Cumhurbaşkanlığı koltuğu KYB’nin payı) çiğnemek zorunda kaldı. Bu sebeple daha sonraki dönemde aralarındaki ilişkileri onarma çabaları fayda vermedi. Şıwan Muhammed Taha, Kürt lideri Mesud Barzani’nin Kürt cephesi parçalanırken neden Şii cepheyi uzlaştırma girişimi başlattığı sorusuna, “Şii evi işaret edildiği gibi parçalanmış değil. Aksine, Şii taraflar arasında bakış açılarında ihtilaflar var. Bunun yanı sıra onların emniyet supabı görevi gören bir dini mercileri var. Girişim, Şii ve Sünni birçok çevrenin arzusu üzerine başlatıldı. Bu girişimi Barzani’nin başlatmış olması, onun Koordinasyon Grubu liderlerinden birkaçı ile tarihi ilişkilere sahip olmasından kaynaklanıyor. Girişimin amacı, makamlar değil, aksine devletin işleyişi konusunda ihtilaf eden taraflar arasındaki çatlağı azaltmak” diye yanıt verdi.
Kürt cephesi içindeki anlaşmazlıklara da değinen Taha, “Kürt evinin içindeki sorun ise, birinci dereceden makamlarla ve bizzat cumhurbaşkanlığıyla ilgili. Zira uzlaşmaya varılamadığı için bu anlaşmazlık 2018’den sonra derinleşti. KYB, bu makamın kendisinin ve tek adayının Dr. Berhem Salih olduğunda diretiyor. KYB’deki kardeşlerimiz Bağdat’ta siyasi gruplarla tek heyet olarak müzakere etmek için bizimle geldiler. Fakat iş makamlara gelince çekildiler. Ancak en doğrusu, bizim Meclis’te en fazla sandalyeye sahip olmamız dikkate alınarak iki partinin bir uzlaşıya varmasıydı. Bu da onların tartışmaya açık olmayan bir ön yargıya sahip oldukları anlamına geliyor. Ayrıca bize iyi niyet göstergesinde bulunmadılar. Zira Meclis Başkanı İkinci Yardımcısı adayımızı desteklemediler ve karşımızda yer aldılar” diye konuştu.
