Bağdat, Mesut Barzani’nin IKBY’yi savunma konusuyla ilgili açıklamalarının yol açtığı krizi kontrol altına almaya çalışıyor
Irak Savunma Bakanı: Federal Mahkeme’nin kararı hukuki araçlarla uygulanacak.
Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) lideri Mesut Barzani’nin Bağdat’taki Yüksek Federal Mahkeme’ye yönelik sert dille yaptığı açıklamalardan bir gün sonra Iraklı yetkililer söz konusu açıklamaların yol açtığı krizi kontrol altına almak için iki eğilim ortaya çıktı. Birinci eğilim doğrultusunda Erbil’e üst düzey bir askeri heyet gönderildi. Askeri heyette Savunma ve İçişleri bakanlıkları ile Ortak Operasyonlar Komutanlığı’ndan güvenlik ve askeri yetkililer yer alacak. Bir güvenlik kaynağı, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Heyet Kürt lider Mesut Barzani ve Irak Kürdistan Bölgesi Başkanı Neçirvan Barzani ve Başbakanı Mesrur Barzani ile bir araya geldi. Heyet Kürdistan Bölgesi’nin Peşmerge ve İçişleri bakanlıklarının askeri ve güvenlik yetkilileriyle toplantı gerçekleştirdi” dedi. Kaynağa göre, Bağdat’tan Erbil’e gidecek olan söz konusu heyet, DEAŞ, silahlı örgütler ve organize suç çeteleriyle mücadele ve hakkında yakalama kararı olan kişilerin takibi gibi meselelerde karşılıklı bilgi alışverişinde bulunmayı ve güvenlik planları yapmayı amaçlıyor.
Bu arada, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Neçirvan Barzani, Bağdat’tan giden askeri heyet ile görüşmesinde Kürt Peşmerge güçlerinin Irak savunma sisteminin bir parçası haline gelmesini ümit ettiğini dile getirdi. Neçirvan Barzani, “Bu ziyaret güçlü bir destek ve işbirliği mesajıdır. Umarım Peşmerge Irak savunma sisteminin bir parçası olarak görülür. Çünkü aynı amaç için çalışıyoruz ki o da ülkede barış ve güvenliği sağlamaktır. Özellikle zor bir coğrafyaya sahip bölgelerde ve Suriye sınırındaki bölgelerdeki DEAŞ tehditleri ve hareketlilikleri bir başka buluşma noktasını oluşturuyor. İki taraf DEAŞ’ı nihai olarak ortadan kaldırmak için ordu ve Peşmerge arasındaki işbirliği ve koordinasyon ile uluslararası koalisyonun işbirliğinden faydalanmanın önemini vurguladı” dedi.
Barzani’nin açıklamalarının yol açtığı krizi kontrol altına alma konusundaki ikinci eğilimde ise bu açıklamaların, Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr’ın Meclis Bloğu’ndaki milletvekillerini çekerek siyasi süreçten çekilmesinin yol açtığı mevcut siyasi krizin ışığında değerlendirilmesi öneriliyor. Şarku’l Avsat’a konuşan güvenlik kaynağı, “Barzani’nin açıklamaları, Anayasa’nın 140. Maddesi, Federal Mahkeme’nin petrol anlaşmazlığıyla ilgili Kürdistan Bölgesi’nin petrol ihraç etmesini yasal olmadığına hükmetmesi gibi Bağdat ve Erbil arasında çözüm bekleyen ve bazıları kronikleşen gündemlerle ilgili görünüyor. Bu açıklamalar aynı zamanda Sadr’ın çekilmesinin ardından bir sonraki hükümeti kurmayı planlayan Koordinasyon Çerçevesi için dolaylı mesajlar içeriyor” dedi. Sadr Hareketi, Mesut Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ve Halbusi liderliğindeki Sünni Egemenlik İttifakı Ekim 2021’deki seçimlerin ardından bir araya gelerek üçlü ittifak olarak da bilinen Vatanı Kurtarma İttifakı’nı kurmuşlardı. Kaynak, konuşmasının devamında, “Barzani Sadr’ın güçlü bir müttefikiydi. Bugün ise rakipleri karşısında kendini zayıf bir konuma düştü. Fakat o hala kendisinin güçlü olduğu ve rakiplerinin hükümeti kurmak için yeterli sayıya ulaşamayacağı görüşünde. Barzani, rakiplerinin, son seçimde 31 sandalye kazanan partisiyle işbirliği yapmadan cumhurbaşkanı seçimi başta olmak üzere geri kalan devlet makamlarıyla ilgili adım atamayacağını düşünüyor. Barzani’nin açıklamaları, kendisi ve ikiye bölünmüş vaziyetteki Koordinasyon Çerçevesi gruplarından bazıları arasında bir güç testinden öteye geçmez. Bu güç testinin konusu ise geçtiğimiz süreçte Barzani’ye yöneltilen İsrail’e petrol satma ve Mossad’ı Erbil’de barındırma suçlamalarıdır. Oysa KDP Meclis’te İsrail ile normalleşmeyi suç kabul eden yasa tasarısı için ‘evet’ oyu kullandı ifadelerini kullandı.
Irak Petrol Bakanı İhsan Abdulcabbar, dün yaptığı açıklamada, Federal Mahkeme’nin IKBY’nin Petrol ve Gaz Yasasını Anayasa’ya aykırı olduğu yönündeki kararını tüm yasal ve hukuki araçlarla uygulayacaklarını söyledi. Federal Mahkeme daha önce verdiği karara IKBY’nin petrol üretimini düzenleyen Petrol ve Gaz Yasası’nın Anayasa’ya aykırı olduğunu ve ürettiği ham petrolü merkezi Bağdat hükümete vermesi gerektiğine hükmetmişti. Abdulcabbar, Basra Petrol Şirketi’nin, 2022 bütçesi onaylandıktan sonra, ExxonMobil’in Irak’ın en büyük petrol sahalarından Batı Kurna 1’deki hisselerini satın alacağını söyledi. Batı Kurna 1’de 20 milyar varilden fazla petrol rezervi olduğu tahmin ediliyor. Bakan Irak genelindeki petrol ihracatının Haziran ayında gün başına 3,8 milyon varile, Temmuz ayında ise 3,85 milyar varile ulaşmasını beklediklerini söyledi.
Öte yandan IKBY Eğitim Bakanlığı Çin ile yapılan sözleşme kapsamında IKBY’nin, payına düşen 150 okuldan mahrum bırakılmasını üzüntüyle karşıladığını belirtti. Bakanlık, Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi’nin sözleşme kapsamında Irak’ta inşa edilecek bin okulun temel atma töreninden sonra yaptığı açıklamada, “Irak Kürdistan Bölgesi’nin 150’ye ulaşan payından mahrum bırakılması üzüntü vericidir” ifadelerini kullandı.
Kaynak: Şarku’l Avsat