Reuters: Türkiye’de ilk kez oy kullanacak 6 milyon genç Erdoğan’ın kaderini belirleyebilir
Türkiye’de gelecek yıl yapılması planlanan seçimlerde ilk kez oy kullanacak altı milyon genç, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 20 yıllık iktidarını devam ettirmesi ya da farklı bir liderin yönetimindeki Türkiye’yi seçmek arasında bir karar vermeye hazırlanıyor.
Kamuoyu yoklaması yapan araştırmacılar seçmenlerin yaklaşık yüzde 12’sini oluşturacak gençlerin oyunun, seçim yarışında belirleyici olacağını kaydediyor.
İstanbul’dan Orta Anadolu’ya kadar 18-23 yaş arası bir grup gençle yapılan görüşmeler, gençler açısından adalet, göç, liyakat ve şeffaf ekonomi politikalarının en önemli konular olduğunu ortaya koyuyor.
İstanbul’da tarih öğrencisi olan ve soyadını vermek istemeyen 19 yaşındaki Damla, Reuters haber ajansına verdiği demeçte “Kararımı tam olarak vermiş değilim ama sanırım kötünün iyisini seçeceğim ve muhalefeti destekleyeceğim” diyor.
Ekonomik çalkantı ve yükselen enflasyon, ailesiyle birlikte yaşamasına rağmen masraflarını artırmış ve artık arkadaşlarıyla çok fazla dışarı çıkamıyor.
“Yaşamıyormuşum gibi hissediyorum, sadece hayatta kalmaya çalışıyorum” diyen Damla, “AK Parti bu seçimi kaybetse bile yeni hükümet, halkın baskısını üzerinde hissetmeli” ifadesini kullanıyor.
Anketlerin büyük çoğunluğunda Erdoğan, muhalefet liderlerinin gerisinde görünüyor. Bunda Türk Lirası’nda son yıllarda yaşanan değer kaybı ile birlikte rekor seviyelere yükselen enflasyon ve alım gücünün düşmesinin de payı bulunuyor.
“Ekonomi iyi gitmiyor olabilir ama bu tüm ülkelerde böyle”
İstatistik ofisi ve verilere göre, gelecek yıl oy kullanacak 62,4 milyon Türk’ün yaklaşık 13 milyonunu “Z Kuşağı” olarak isimlendirilen kesim oluşturuyor. Altı milyonu ilk kez oy kullanma hakkına sahip olacak.
Araştırma şirketi Gezici’nin başkanı Murat Gezici, genç seçmenlerin genel olarak hükümete kızgın olduğu ancak belirli bir ideolojiye bağlı olmadığı ve muhalefete de tamamen güvenmediği değerlendirmesinde bulundu.
Şirketin yaptığı anketlerin sonuçları, 18-25 yaş arası Z kuşağı seçmenlerinin yaşam tarzları, ifade özgürlüğü ve medya üzerindeki baskılara şiddetle karşı çıktığını gösteriyor.
Murat Gezici, “Bu kuşağın yüzde 80’i AK Parti’ye oy vermeyecek” diyor.
İlk kez oy kullanacak olan 18 yaşındaki Yusuf, koronavirüs salgını ve Ukrayna’daki savaşın ardından dünya ekonomilerinin çoğunun zor günler geçirdiğini söylüyor.
Yusuf, “Bence şu anda ülkemizi yöneten kişi en iyi ve en uygun lider… AK Parti’ye oy vereceğim çünkü insanları rahat ettirmek için planlar yapıyor” diyor ve ekliyor: “Ekonomi iyi gitmiyor olabilir ama bu tüm ülkelerde böyle.”
“Gençler değişim istiyor”
Uzmanlara göre genç seçmenlerin motivasyonu tahmin edilemeyen bir faktör ve bu seçimin öngörülemezliğini arttırıyor.
Seçimin sonucu, ortak politika zemininde buluşan altı muhalefet partisinin Erdoğan’a rakip olarak kimi göstereceğine bağlı olabilir.
“Gençler değişim istiyor” diyen MAK Danışmanlık Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Kulat’ın araştırmasına göre 18-29 yaş arası gençlerin yüzde 70’i muhalefeti destekliyor.
Kulat’a göre genç seçmenler, ekonomik beklentilerini yabancı akranlarıyla karşılaştırma eğiliminde, orta yaş üstü seçmenler ise daha ziyade yol ve hastane gibi altyapı yatırımlarına bakıyor.
Hükümetin politikaları nedeniyle yaşam koşullarının kötüleştiğini ifade eden 21 yaşındaki Helin, bundan dolayı muhalefete oy vereceğini, ancak (muhalefetin) önerilerinin mevcut göç politikasındaki veya azınlık haklarındaki sorunları etkili bir şekilde ele alamayacağından endişe ettiğini dile getirdi.
Reuters’ın sorularını Ankara’dan yanıtlayan Helin, “İktidar değişikliğinin en azından acil sorunları çözeceğine inanıyorum” diye konuştu.
Neden muhalefet?
Kulat’a göre, bunun sebeplerinden birisi bütün seçmen gruplarında olduğu gibi ekonomi. Yaşlı insanlar Türkiye’yi daha çok eski Türkiye’yle kıyaslarken yani yol, hastane gibi yapılan olumlu gelişmelere bakarken, genç seçmenin mukayesesi dünyanın geri kalanındaki ekonomik şartlarla ve arkadaşlarıyla mukayese ediyor. Gençlerin önem verdiği bir diğer konu da işe alımlardaki liyakat ve bir kısmı fırsat bulsalar başka ülkeye gitmek istiyor.
MAK Araştırma başkanına göre de gençler muhalefet konusunda çok ikna olmuş değiller ama ‘bugünkünden daha iyidir’ diyorlar.
Ağırdır: Seçime katılım oranı önemli
KONDA’dan Bekir Ağırdır da T24’te yayımlanan ve Reuters’la da görüşlerini paylaştığı makalesinde, Türkiye’nin gelecek seçimlerde sonuçları belirleyecek ilk unsurun seçime katılım oranı olacağına dikkat çekti: “Muhalefetin öncelikle genç seçmenler olmak üzere topluma ne denli umut verebildiği seçimlerin sonucunu doğrudan etkileyecek.”
MetroPOLL başkanı: Eğitimli gençler muhalefetten yana
Özellikle eğitimli ve şehirli gençlerin gerek sosyal medyayı etkin kullanmaları, gerek özgürlüklerden yana söylemleri gerekse de popüler belediye başkanlarının etkisiyle çoğunlukla muhalefetten yana olduklarını söyleyen MetroPOLL Araştırma Başkanı Özer Sencar da, geleneksel söylemlerin ve eski model siyaset yöntemlerinin gençlere hitap etmekte zorlandığına işaret etti.
Sencar, “Son dönemde yapılan araştırmalardan 18-24 yaş arası gençlerin üçte birinin henüz oy verecekleri partileri belirlemediklerini söyleyebiliriz. Siyasilerin bu gençleri sandığa götürecek motivasyonu sağlayabilmek için siyaset kurumuna güveni baştan kurması gerekiyor” dedi.