Peşmerge ve SDG denklemi: Merkeze Yakın, Ama İçeride Değil
Şahin Eroğlu, “SDG ile Peşmerge arasında yapısal bir denklem” başlıklı yazısında Peşmerge’nin Irak ordusuna entegre edilememesi deneyimini merkeze alarak, SDG’nin Suriye devletine katılımının neden sürekli ertelendiğini analiz etti.
Eroğlu yayınladığı ‘SDG ile Peşmerge arasında yapısal bir denklem’ başlıklı yazısında, “ABD kontrol alanında geliştirdiği hiçbir bölgesel aktörü, merkezi devlet yapılarına bütünüyle teslim edecek bir entegrasyona izin vermemiştir. Peşmerge’yi Irak ordusuna entegre etmediği gibi, SDG’nin de Suriye devletine dahil olmasına stratejik düzeyde onay vermeyecektir. Çünkü bu tür bir entegrasyon, yalnızca taktiksel bir kayıp değil, aynı zamanda etki alanının sınırlandırılması anlamına gelir. Washington için mesele, bu aktörlerin kimliği ya da hukuki statüsü değil; kiminle, ne ölçüde ve hangi koşullarda işbirliği yapılabileceğidir. Bu nedenle Peşmerge’nin Irak’ta kaldığı yer, SDG’nin Suriye’de ulaşabileceği en yüksek eşiktir: Merkeze yakın ama asla içinde olmayan bir pozisyon.” ifadelerine yer verdi.
Irak’ta yıllarca Peşmerge’nin orduya katılması için çabalar yürütüldü ama sonuç alınamadı. Çünkü mesele sadece teknik değil; stratejik ve yapısal. Peşmerge, esnek hareket kabiliyeti, yerel siyasi bağlantılar ve özerk yapısıyla merkezi disipline dâhil olmayı bir kayıp olarak gördü. Irak merkezi hükümeti ise bu yapıyı tam anlamıyla içine alabilecek esnekliğe hiçbir zaman sahip olmadı.
Bugün aynı senaryo Suriye’de yaşanıyor. SDG de Peşmerge gibi sahada kontrol alanına sahip, dış aktörlerle ilişkisi güçlü, ama Suriye devletinin katı askeri yapısına uyumsuz bir oluşum. SDG ile Suriye ordusu arasında kalıcı bir birleşme beklenmiyor. En iyi ihtimalle geçici koordinasyonlar, sınırlı temaslar yaşanıyor.
ABD’nin bu konudaki yaklaşımı net: Kimlik ya da yasal statüden çok, bu yapılarla ne ölçüde işbirliği kurulabileceği belirleyici. Peşmerge’nin Irak’ta kaldığı pozisyon, SDG için de ulaşılabilecek en yüksek eşik: Merkeze yakın ama hiçbir zaman tam içinde olmayan bir konum.
Sonuç olarak, bu askeri yapıların merkezileşmesi yalnızca teknik bir mesele değil; aynı zamanda güç dengesi ve stratejik kontrol sorunudur. Bu yüzden, Peşmerge gibi SDG’nin de tam entegrasyonu hep ertelenecek; sahadaki denklemler yan yana ama ayrı kalmaya devam edecek.(Şahin Eroğlu/Medyascope)
