Diyarbakır’da 12 yıl önce açılan Dicle Üniversitesi Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümü ilk kez öğrenci aldı

Cumhuriyet Bayramı nedeniyle öğlen sona eren derslerin ardından bir grup öğrenci Dicle Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nin bahçesinde toplandı. Bu öğrencileri diğerlerinden ayıran fark, 12 yıldır açık olan Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümü’nün ilk öğrencileri olmalarıydı.

Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın (YKS) bu yılki sonuçları açıklandıktan sonra, ilk kez bu yıl lisans öğrencisi alan Dicle Üniversitesi Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü 25 öğrenci tercih etti. Üniversitede yeni akademik yılın başlamasıyla öğrenciler de okula gelmeye başladı. Dicle Üniversitesi Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümü’nün ilk öğrencileri piknikte biraraya geldi. Bölgenin değişik illerinden gelen öğrenciler eğitime başlamadan önce birbirlerini ve öğretim üyelerini tanıdı.

Mezunlara kadro verilmemesine rağmen tercih edildi

Son yıllarda Kürtçe bölümlerinin mezunlarının atanmamasına rağmen, bölümleri çok sayıda kişi tercih etti. Öğrenciler, bölümden beklentilerini VOA Türkçe’ye anlattı.

Faike Şık, atanmama endişesi taşımasına rağmen Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü tercih ettiğini söyledi. Hedefinin aynı bölümde akademisyen olmak olduğunu belirten Şık, “Öğretim görevlisi olmak istiyorum ve dilimi hiçbir zaman unutturmamak istiyorum. Atama sayısının az olması bizi endişeleniyor, gelecek kaygısı yaratıyor bu bizde. Fakat gene büyük bir aşkla okuyoruz” dedi.

Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü okumak için Hakkâri’den gelen Emirhan Ardahan ise Kürtçe’nin kaybolmaması için bu tercihi yaptığını söyledi. Ardahan, hedefinin tercümanlık olduğunu dile getirerek, şunları söyledi: “Bu bölümü bitirdikten sonra kendi dilim üzerine tercümanlık veya çevirmen gibi işlerde çalışmak istiyorum. Dileğimiz bu bölümün öğrencilerinin artması yönünde. Çok fazla atama yapılmıyor bu bölümde. Tabii ki bu nokta da bizi endişelendiriyor. Bu, bölümde devam etmeyeceğimiz anlamına gelmiyor.
İnşallah 4-5 sene sonra dilediğimiz gibi bir yere atanabiliriz.”

Bölümün ilk öğrencilerinden biri de Janya Hattapoğlu. Hattapoğlu ise Kürtçe bölümleri tercih edenlerin sayısının artması halinde atamaların da artacağını savunarak, “Benim gibi bir sürü öğrenci bu bölümü tercih ettiği zaman, mezunları da çok olur, o zaman iş olanağının daha yüksek olabileceğini düşünüyorum. Mesela baktığım zaman kadın akademisyenleri pek göremiyorum bu bölümde. O yüzden ben ve niceleri bu bölümü okursak o endişeyi birlikte ortadan kaldırabiliriz aslında, öyle düşünüyorum” şeklinde konuştu.

Kürtçe bölümler neden tercih edilmiyor?

Yaşayan Diller Enstitüsü bünyesinde faaliyet gösteren Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde şimdiye kadar sadece tezli yüksek lisans ve Kürtçe doktora eğitimi veriliyordu. Akademisyen atanmadığı için de yüksek lisans ve doktora derslerine ilahiyat, hukuk ve iktisat bölümlerinden akademisyenler giriyordu.

Bölüme ilk kez lisans öğrencisi alınmasından öğrenciler kadar bölümün öğretim üyeleri de heyecanlıydı. VOA Türkçe’ye konuşan akademisyen Veysel Yıldızhan, öğrencilerin Kürtçe bölümü tercih etmeye çekindiklerini söyledi. Yıldızhan, gelecek yıllarda bölümün daha çok tercih edileceğini vurgulayarak, “Üniversite okumak sadece bilgi erişim, kişisel gelişimle ilgili bir durum değil. Bunun bir maddi getirisinin de olması lazım. Şu an üniversitedeki birçok bölüm bu yüzden okunuyor. Bu noktada elbette Kürtçe öğretmenlere daha fazla kontenjan verilirse bölüme olan ilgi de artacaktır” dedi.

Öğrencileri pikniği dengbej dinletisi ile son buldu. Öğrenciler eğitime dengbejlerin seslendirdiği Kürtçe eserlerle başladı.

Kontenjanlar tamamen doldu

Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın (YKS) bu yılki sonuçları açıklandıktan sonra Doğu ve Güneydoğu’daki üniversitelerin Kürtçe bölümleri tamamen doldu. Bölgedeki beş üniversitenin 196 kontenjanının tamamı tercih edildi.

“Kürtçe’nin Türkiye’de resmi ve zorunlu eğitim dili olması, Kürt çocuklarının kendi anadillerinde zorunlu eğitim almasının sağlanması” konusunda çalışmalar yürütmek amacıyla kurulan Kürtçe Gönüllüleri Birliği’nin (DILKURD) derlediği rakamlara göre, Diyarbakır Dicle Üniversitesi’nde 25, Mardin Artuklu Üniversitesi’nde 36, Muş Alparslan Üniversitesi’nde 31, Bingöl Üniversitesi’nde 67, Tunceli Munzur Üniversitesi’nde 36 olmak üzere, Kürt Dili ve Edebiyatı bölümlerine bu yıl toplam 195 öğrenci yerleşti.

Bölümde lisans eğitimi verilebilmesi için doktorasını ve doçentliğini Kürtçe yapmış en az üç akademisyenin görev yapması gerekiyor. Dicle Üniversitesi’nde doktora eğitimini tamamlamış ve doçentlik yapan akademisyenlerin sayısı artınca bu yıl lisans öğrencisi alınması kararlaştırıldı.

Eylül 2012’de yayımlanan yönetmelikle Kürtçe, “Yaşayan Diller ve Lehçeler” adı altında seçmeli ders olarak Milli Eğitim Bakanlığı’nın müfredatına girdi. Türkiye’de orta dereceli okullarda (5, 6, 7 ve 8. sınıflar) seçilebilen bu ders kapsamında, Kürtçe’nin Kurmanci ve Zazaki lehçeleri yer alıyor. Her yıl üniversitelerin Kürtçe bölümlerinden yaklaşık 100 öğrenci mezun oluyor. Bu yıl Kürtçe öğretmenlerine 10 kadro ayrıldı.(VOA Türkçe)