Suriye’nin ve Türkiye’nin mesaj gönderme merkezi: Halep

Esed, tarihi şehrin çarşılarını gezerken Milli Savunma Bakanı Akar, Halep kırsalında, Süleyman Şah Türbesi’ni ziyaret etti.

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed dün, kurban bayramı namazını Halep’in merkezindeki Abdullah Bin Abbas Camii’nde kıldı. Türkiye Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ise Halep’in doğu kırsalında, Osmanlı İmparatorluğu’nun kurucusu Osman Bey’in dedesi olan Süleyman Şah’ın türbesini ziyaret etti. Bu tablo, özellikle Beşşar Esed’in 2011 yılında rejimine karşı protestoların patlak vermesinden bu yana Halep’e yaptığı ilk ziyaret olduğundan, Suriye’nin kuzeyindeki bölgelerde durumun karmaşıklığını ortaya koyuyordu. Türk destekli muhalif gruplar, 2012 yılından 2018 yılına kadar Halep’in doğusundaki mahalleleri kontrol etmişti.

Halep’in kontrolü için yapılan savaşlar, Rus müttefiki tarafından desteklenen rejim güçlerinin verdiği ve muhalefetin ağır darbeler aldığı en şiddetli çatışmalar arasında yer alıyor. Ancak rejim Halep kırsalının kontrolünü tamamen geri kazanamadı ve Ankara’nın desteklediği muhalif gruplar halen Türkiye ile sınır şeridinin geniş alanlarını kontrol ediyor.

Halep’in kontrolünü ele geçirmek için yapılan savaşlar sırasında, Rusya tarafından desteklenen rejim güçleri ile muhalif gruplar arasında yapılan ve muhaliflerin ağır darbeler aldığı en şiddetli çatışmalar yer alıyor. Buna karşın Suriye rejimi Halep kırsalının kontrolünü tam olarak ele geçirebilmiş değil. Ankara’nın desteklediği muhalif gruplar, halen Türkiye ile Suriye sınırına yakın geniş bölgeleri kontrol ediyor. Diğer bölgeleri Suriye Demokratik Güçleri (SDG) kontrol ederken Heyet-i Tahriru’ş-Şam (HTŞ) Halep’in batı kırsalında küçük bir alanı kontrolü altında tutuyor. Esed, Cuma günü Halep’teki gezisine Tel Hasel’deki su pompa istasyonunu ve Halep’in doğu kırsalındaki termik santrali ziyaret ederek başladı. Ardından Cumartesi günü Halep’teki Abdullah Bin Abbas Camii’nde üst düzey hükümet yetkilileri ve eski Suriye Büyük Müftüsü Ahmed Bedreddin Hassun’un yanı sıra Halep şehrinin bazı önde gelenleri ​​ve bazı aşiret liderleri ile birlikte bayram namazını kıldı.

Suriye Arap Haber Ajansı (SANA), Beşşar Esed’in tarihi çarşıları ziyaret ettiğini ve 200 megavat elektrik üretim kapasitesine sahip bir termik santralin açılışını yaptığını bildirdi. Reuters’ın haberine göre Halep, Esed’e karşı ayaklanmaların başlamasından bir yıl sonra, 2012 yılında iç savaş patlak vermeden önce bin megavatlık elektrik üreten bir santrale sahipti.

Esed, Halep ziyareti sırasında, savaşta yaşananların tarihin akışında bir sapma olduğunu belirterek “Hep birlikte gerçek yerimize döneceğiz” dedi.  Halep halkının ve özellikle tarihin bugün şehrin geleceğini yazdığını söyleyen Esed, Halep’in tarih boyunca mimarisi, yaratıcılığı ve halkının vatanseverliği ile büyük bir şehir olduğunu kaydederek “Halep büyük bir şehir olduğundan halkı, (askeri) savaşın ardından yeniden inşa savaşını kazanmaya karar verdi” dedi.

Bir yandan Esed, Halep’i ziyaret ederken diğer yandan Türkiye Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) Komuta Kademesi ile Halep’in doğu kırsalında, Süleyman Şah Türbesi ve Saygı Karakolu’nda inceleme ve denetlemelerde bulundu. Akar, Cumartesi günü Gaziantep’ten Genelkurmay Başkanı Yaşar Güler, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Musa Avsever, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Adnan Özbal ve Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Hasan Küçükakyüz ile sınır hattına geçti. Önce Suriye sınırındaki güvenlik tedbirlerini helikopterle havadan inceleyen Bakan Akar ve TSK Komuta Kademesi daha sonra Halep ilinin Eşme köyü sınırları içerisinde bulunan Süleyman Şah Türbesi ve Saygı Karakolu ile 8. Hudut Bölük Komutanlığına gitti.

Türkiye’nin resmi haber ajansı Anadolu Ajansı’nın (AA) haberine göre Akar ve TSK Komuta Kademesi, sınırda görevli birlik komutanlarından ve subaylarından Suriye’nin kuzeyinde son zamanlarda artan saldırılara ilişkin brifing aldılar. Akar ve beraberindekiler ayrıca Hudut Tabur Komutanlığı’nda askerlerle bayramlaştılar.

Akar ve Komuta Kademesi, Suriye’nin kuzeyine yakın bir gelecekte olası bir askeri operasyonla ilgili spekülasyonların arttığı bir dönemde sınır bölgelerini ziyaret ederek askeri birlikleri teftiş ettiler. Ankara, geçtiğimiz Mayıs ayında, Halk Savunma Birlikleri’nin (YPG) omurgasını oluşturduğu SDG’nin Türkiye’ye yönelik saldırılarını önlemek için Suriye topraklarının 30 kilometre derinliğe kadar güney sınırı boyunca güvenli bir bölge tesis etmek amacıyla başlatılan çalışmaların tamamlanması yönünde yeni adımlar atılmasının planlandığını duyurdu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD’nin ve Rusya’nın karşı çıktıkları olası askeri operasyonun kapsamını açıkladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Halep kırsalında, SDG’nin kontrolü altındaki yer alan Menbiç ve Tel Rıfat’a gerçekleştirilmesi planlanan operasyonla ilgili olarak “Bir gece ansızın onların da tepelerine ineriz, inmeye de mecburuz” dedi.

TSK, son günlerde Halep’te konuşlu askeri birliklerine büyük takviyelerde bulunurken Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu (SMO) gruplarına hazırlık seviyelerini yükseltmeleri için talimat verildi. Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyini hedef alacak olası operasyonunun her zamankinden daha yakın olduğunu belirten bazı komutanlar, tüm cephelerde kapsamlı bir şekilde yıldırım saldırıları gerçekleştirileceğini kaydettiler.

Öte yandan Mare ilçesi yakınlarındaki Sülüsane Üssü’ünde konuşlu Türk güçleri, Halep’in kuzey kırsalında SDG’nin kontrolü altında kalan Ummu el-Huş, Harbel ve Ummu el-Kura köylerinin çevresini bombaladı.

Menbiç Askeri Konseyi’ndeki bir kaynak, SDG’ye bağlı Konsey güçlerinin, ABD’nin Menbiç’i TSK güçlerine ve SMO gruplarına teslim edilmesini istediğine dair haberleri yalanladı. Bu bilginin tamamen yanlış olduğunu belirten kaynak, iki gün önce Menbiç Askeri Konseyi güçlerinin liderleri ile DEAŞ’la Mücadele Uluslararası Koalisyon (DMUK) heyeti arasında Menbiç’te gerçekleşen görüşmede böyle bir konunun tartışılmadığını vurguladı. Kaynak, Türkiye’nin olası askeri operasyonunun yakında başlayabileceğine dair söylemlerin artması çerçevesinde bu bilgilerin psikolojik savaş amacıyla ortaya atıldığını öne sürdü.

Diğer taraftan Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), DMUK heyetiyle toplantıya katılan bir Menbiç Askeri Konseyi liderlerinden bir kaynağa göre bu konuda (ABD’nin Menbiç’ten çekilme talebi hakkında) ortaya atılan bilgilerin hiçbir gerçeği yansıtmadığını ve Türkiye’nin askeri bir operasyon başlatması durumunda Konsey güçlerinin bölgeyi savunmaya hazır olduğunu bildirdi.

Toplantının ağırlıklı olarak bölgede konuşlu terör örgütü DEAŞ’a bağlı hücrelerle mücadeleye odaklandığını belirten SOHR’un kaynağı, DMUK heyetinin, Menbiç Askeri Konseyi’ne, rejim güçlerinin bölgeden çekilmesi durumunda DMUK güçlerinin bölgede yeniden konuşlanmaya hazır olduğunu söylediğini belirtti.(Şarku’l Avsat)