Suriye Dışişleri Bakanı Şeybani: Kürtlerle sorunumuz yok, üst düzey görevler alabilirler

 Suriye Dışişleri Bakanı Esad Şeybani, Rojava’ya ilişkin yaptığı açıklamada, Şam yönetiminin bölgedeki sorunları anlaşma yoluyla çözmek istediğini ve Kürtlerin artık “üst düzey devlet görevleri” alabileceğini açıkladı.

Suriye’nin resmi televizyonu El İhbariyye’ye konuşan  Bakan Şeybani, 10 Mart’ta DSG Komutanı Mazlum Abdi ile yapılan görüşmeye atıfta bulunarak şu ifadeleri kullandı:

“Suriye’nin kuzey ve doğu bölgelerindeki sorunları diyalog ve anlaşma yoluyla çözmek istiyoruz. Askeri ve güvenlik güçlerinin İçişleri ve Savunma Bakanlıkları bünyesine katılmasının zamanı gelmiştir.”

Şeybani, Demokratik Suriye Güçleri (DSG) temsilcileriyle bir dizi toplantı yapıldığını da doğruladı.

Bakan, DSG heyetinin Humus, Halep ve Şam valileriyle görüşerek yerel yönetim uygulamaları hakkında bilgi alışverişinde bulunduğunu aktardı.

Şeybani, “Suriye diplomasisi, yeniden imarın temel dayanaklarından biridir. Diplomasi, Suriyelilerin çıkarlarını koruyan ilk savunma hattıdır.” diye konuştu.

Suriye’deki dönüşümü hedef alan veya ülkeyi kutuplaştırmayı amaçlayan girişimlere karşı ülkeyi koruduklarını belirten Şeybani, “Yeni Suriye, uluslararası platformlarda önceki dönemin aksine ilham kaynağı olan ve gurur veren bir örnek olarak anılıyor.” diye konuştu.

“Suriye’yi savaş halindeki bir devletten, geleceğe sağlam adımlarla yürüyen bir devlete dönüştürdük.” diyen Şeybani, diplomatik çalışmalarda Suriyelilerin imajını bozan geçmiş mirasın ciddi bir engel oluşturduğunu söyledi.

“Şara’nın BM konuşması Suriyelileri ilk kez gerçekten temsil eden tarihi bir adım”

Şara’nın BM’deki konuşmasının “duygusal bir içerik taşıdığını ve Suriye hikayesini özetlediğini” kaydeden Şeybani, “Cumhurbaşkanı Şara’nın BM konuşması Suriyelileri ilk kez gerçekten temsil eden tarihi bir adım.” dedi.

Şeybani, “Lübnan ziyaretimizde Suriyeli tutuklular dosyası önceliklerimizin başındaydı. Bu konuda karar aşamasını geçtik ve uygulama süreçlerine başladık.” ifadesini kullandı.

“Rusya ile devrik rejim arasında yapılan anlaşmaları kabul etmiyoruz”

Suriye’de Kasım 2024’te rejime karşı düzenlenen operasyonlar sırasında Hama ilinde Rusya heyetiyle görüştüğünü aktaran Şeybani, şunları kaydetti:

“Ruslar bana Şam’ı kaç saatte kontrol edeceksiniz diye sorduklarında 48 saat demiştim. Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile görüştüğümde ’10 güne ihtiyacımız var.’ demişti. Ancak biz 36 saat içinde Şam’da idik. Bir sonraki Ruslarla Dışişleri Bakanı sıfatıyla görüştüğümde 48 saat değil 36 saat olduğunu söyledim ve verdiğim bilgiyi düzelttim”

Şara’nın Rusya ziyaretine ilişkin bilgi veren Şeybani, Beşşar Esed’in akıbeti, zarar gören halkın hakları, tazminatlar, Rus askeri varlığı ile askeri ve ekonomik anlaşmalar dahil Suriye halkının aklına gelebilecek tüm başlıkların masada müzakere edildiğini söyledi.

Şeybani, Rusya ile ilişkilerin açılım sürecinin aşamalı ilerlediğini kaydederek, “Rusya ile devrik rejim arasında yapılan anlaşmaları kabul etmiyoruz. Bu anlaşmaların tamamı askıda ve henüz yeni anlaşmalara ulaşmış değiliz. Rus tarafının üzerinde mutabık kaldığı nokta, eski anlaşmaların yeniden değerlendirilmesidir.” ifadelerini kullandı.

Rus askeri varlığının konumunun da müzakere başlıklarından biri olduğunu belirten Şeybani, “Bu üslerin görev tanımı ve bulundukları yerlerin statüsü üzerine konuşuyoruz.” dedi.

“Her türlü bölünmeyi veya federalizmi reddediyoruz”

Şeybani, Gelecekteki siyasi çözüm sürecine dair konuşan Şeybani, Şam’ın “ülkesel bütünlük” konusundaki tavrını yenileyerek, “Her şey tartışılabilir ama federalizm ve bölünme tartışma konusu değildir” dedi. 

Şeybani, Mart 2024’ten bu yana DSG ile birçok görüşme yapıldığını söyleyerek, son görüşmenin savunma ve içişleri bakanlarının yanı sıra Humus, Halep ve Şam valileriyle 16 Ekim’de düzenlendiğini dile getirdi.

Kürtlerle olan ilişkilere değinen Şeybani, Şam yönetiminin Kürtlere karşı bir tutum sorunu bulunmadığını bileterek, “Kürtlerle hiçbir sorunumuz yok. Onlar geçmişte acı çektiler. Hâlâ 200 binden fazla Kürt kimliksiz durumda, ancak mevcut hükümet bu sorunu çözebilir” değerlendirmesinde bulundu.

Kürt bileşeniyle ortaklığın en hızlı şekilde hayata geçirilmesi gerektiğini vurgulayan Şeybani, örgütün askeri ve güvenlik yapılarının gerek Savunma Bakanlığına gerekse İçişleri Bakanlığına entegrasyonunun zamanının geldiğini ifade etti.

İsrail’in sahadaki uygulamalarının Suriye’de istikrarsızlığı derinleştirdiğine dikkati çeken Şeybani, Suriye açısından vazgeçilmez olanın, İsrail’in 8 Aralık 2024’ten önceki, yani 1974 Anlaşması’nın belirlediği sınırlara geri çekilmesi olduğunu vurguladı.

Süveyda’nın herkesin içine çekildiği bir tuzak olduğuna işaret eden Şeybani, İsrail’in Süveyda meselesini kötü amaçlarla kullandığının altını çizdi.

Şeybani, Çin’in Suriye açısından önemli bir rol oynayacağına inandığını belirterek, kasım ayının başında Çin’e resmi ziyaret düzenleyeceklerini açıkladı.