Siirt’teki maden ocaklarına ‘ÇED gerekli değil’ kararı
Cengiz İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş tarafından Siirt’in Şirvan ilçesine bağlı Soğanlı mevkii ve Yağcılar Köyü’nde Bakır Ocağı Projesi’ne Siirt Valiliği 21 Temmuz 2022 tarihinde “ÇED gerekli değildir” kararı verdi. Cengiz İnşaat’ın madenler için hazırlattığı projeye göre ocakların proje bedeli 9 milyon 873 bin 500 Türk lirası. Soğanlı mevkiinde yılda 10 bin ton bakır üretimi yapılması planlanan maden ocağının faaliyet alanı ise en yakın yerleşim yeri olan Tatlıpayam Mahallesi’ne sadece 995 metre, Soğanlı’daki yerleşim yerine ise 2900 metre kadar uzaklıkta yer alıyor.
Siirt Valiliği, Cengiz İnşaat’ın Şirvan ilçesi Soğanlı mevkii ve Yağcılar köyündeki bakır ocağı projesi için iki ayrı ÇED başvurusuna “Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) gerekli değildir” kararı verdi. Soğanlı’daki projede 10 kişi ile yılda 10 bin ton üretim yapılacağı belirtilen proje dosyasında, tarım arazilerine verilecek zararın Cengiz İnşaat tarafından karşılanacağı belirtildi.
Cengiz İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş tarafından Siirt’in Şirvan ilçesine bağlı Soğanlı mevkii ve Yağcılar Köyü’nde Bakır Ocağı Projesi’ne Siirt Valiliği 21 Temmuz 2022 tarihinde “ÇED gerekli değildir” kararı verdi. Cengiz İnşaat’ın madenler için hazırlattığı projeye göre ocakların proje bedeli 9 milyon 873 bin 500 Türk lirası. Soğanlı mevkiinde yılda 10 bin ton bakır üretimi yapılması planlanan maden ocağının faaliyet alanı ise; en yakın yerleşim yeri olan Tatlıpayam Mahallesi’ne sadece 995 metre, Soğanlı’daki yerleşim yerine ise 2900 metre kadar uzaklıkta yer alıyor.
Soğanlı’da 10 yıllığına yıllık 10 bin ton üretim yapılacağı belirtilen proje dosyasında, üretimin nasıl yapılacağı “Proje kapsamında inşaat ve işletme aşamasında 10 kişi çalışacaktır. İşletme aşamasında yılda 10 ay, ayda 26 gün, günde 8 saat iki vardiya şeklinde çalışılması planlanmaktadır. Çalışacak işçi sayısı 10 kişi olup personelin sosyal ihtiyaçları şantiye alanından karşılanacaktır” diye açıklandı.
Projede, Soğanlı mevkiindeki maden ocağının Çevre Düzenleme Planı’ndaki alanının “Ekolojik Öneme Sahip Alan”, “Orman Alanı” ve “Çayır-Mera” alanları üzerinde kaldığı belirtildi.
Söz konusu proje dosyasında, “Proje alanı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan parsel sorgu bilgilendirme sistemine göre niteliği ‘Orman’ vasfında yer almaktadır” denildi.
Projede tarım arazilerinin de zarar görebileceği kaydedilerek, bu zararın Cengiz İnşaat tarafından karşılanacağı belirtildi. Projede, “Ocakta yol yapım çalışmasına gerek yoktur mevcut yolların ıslahı yapılacaktır. Saha ve nakliye güzergâhı etrafında yer alan tarım arazilerine verilecek zarar ziyan durumunda (faaliyet sonucu oluşacak) firma tarafından karşılanacaktır” dendi.
BAKANLIĞIN VERİ TABANINDA ‘ORMAN VE YARI DOĞAL ALAN’ GÖRÜNÜYOR
Bununla birlikte Tarım ve Orman Bakanlığı’nın dijital veri tabanındaki e-harita uygulaması olan CORINE (Coordination of Information on the Environment – Çevresel Bilginin Koordinasyonu) 2012-2018 verisine göre, söz konusu maden ocağının yapılacağı Şirvan ilçesinin yüzde 41,54’lük kısmın orman ve yarı doğal alanlardan oluştuğu görülürken; proje dosyasında alanın “bitki değişim alanları ve iğne yapraklı ormanlar” içerisinde yer aldığı belirtildi.
Soğanlı’daki madende yaban hayatına dikkat edileceği savunulan proje dosyasından şunlar belirtildi:
“Sulak alanların kirletilmeyecek, saha civarında yer alan dere yataklarına müdahale edilmeyecek, yatak şekli değiştirilmeyecek, su kirliliğine neden olacak herhangi bir faaliyet yapılmayacak, çalışma sırasında dere civarına çöp, moloz, hafriyat vb. atıklar verilmeyecek malzeme dökülmeyecek, doğal bitki örtüsüne zarar verilmeyecek, tesis alanı ve yakın çevresinin yaban hayvanlarının yaşam alanlarını barındırabileceği sebebiyle mevcut yaban hayatına zarar verilmeyecek, faaliyet sahasında görev alacak kişilere yaban hayatı konusunda bilgilendirme yapılması, ekolojik dengenin bozulamamasına hassasiyetle dikkat edilecektir.”
TEHLİKELİ ATIKLAR OLUŞACAK
Soğanlı’da tehlikeli atık da ortaya çıkabileceği kaydedilen projede, “Ayrıca; oluşan tehlikeli atıklar (yağ, yakıt, boş yağ tenekeleri, boya vb. kimyasallar ile bulaşan üstübü, eldiven, bez vb. her türlü malzeme, boya kapları, flouresan lambalar, elektrik kabloları vb.) ‘Tehlikeli Atık’ ibaresi yazılı olan kaplarda biriktirilecek olup, lisanslı taşıyıcı firmalar vasıtası ile lisanslı geri kazanım/bertaraf tesislerine gönderilecektir” denildi.
Ayrıca projenin işlemesi sırasında gürültü çıkabileceği ve buna karşı iş makinalarının eş zamanlığı çalışmayacağı ifade edilerek, “Proje kapsamında arazinin hazırlanması ile işletme sırasında ağır iş makinelerinin kullanılmasına bağlı olarak gürültü oluşması söz konusudur. Ancak proje sahasında arazinin hazırlanması ile işletmede kullanılan iş makinelerinin hepsi eş zamanlı çalışmayacaktır” ifadesi yer aldı.
Yağcılar köyü bölgesindeki bakır maden ocağına ilişkin proje dosyasında ise, ocağın kurulacağı alanın Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’ne göre ‘orman’ vasfında ve bitki değişim alanları, doğal çayırlıklar ve doğal bitki örtüsü ile karışık tarım alanları içerisinde yer aldığı ifade edildi. (ANKA)
