Reuters: ABD, IKBY’den petrol ihracatının yeniden başlaması için Irak’a baskı yapıyor

Reuters’in Cuma günü yayınladığı bir habere göre, Trump yönetimi Irak’a IKBY petrol ihracatını yeniden başlatması için baskı uyguluyor. Uyulmaması durumunda İran’dakine benzer yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir.

ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) petrolünün ihracatının yeniden başlamasına izin vermesi için Irak’a yönelik baskısını artırdığı iddia edildi. Reuters haber ajansının konu hakkında ‘doğrudan bilgi’ sahibi sekiz kaynağa dayandırdığı haberine göre, ABD yönetimi Irak’a aksi takdirde İran gibi yaptırımlarla karşı karşıya kalabileceğini işaret etti.

Irak Kürdistan Bölgesi’nden petrol ihracatının hızla yeniden başlaması, İran petrol ihracatındaki olası düşüşü telafi etmeye yardımcı olacak. Bu, ABD hükümetinin Tahran’a karşı “maksimum baskı” stratejisinin bir parçası. ABD, bu yaklaşımın kilit bir bileşeni olarak İran’ın petrol ihracatını sıfıra indirmeye kararlı.

ABD hükümetinin hedefi, İran’ı küresel ekonomiden izole etmek ve petrol ihracat gelirlerini ortadan kaldırmak. Bu, İran’ın nükleer silah geliştirme konusundaki ilerlemesini engelleme çabasının bir parçası.

Irak Petrol Bakanı, pazartesi günü bir açıklama yaparak IKBY’den petrol ihracatının gelecek hafta yeniden başlayacağını duyurmuştu. Böylece iki yıl süren ve tahkim mahkemesine de yansıyan anlaşmazlık çözülecek ve günde 300 bin varilden fazla IKBY petrolü Türkiye üzerinden küresel pazarlara akmaya devam edebilecekti. Reuters, bu bağlamda Bağdat, Washington ve Erbil’de sekiz kaynakla konuştu. Konunun hassasiyeti dolayısıyla isimlerinin verilmesini istemeyen kaynaklar, yeni ABD yönetiminin tırmanan baskısının pazartesi günü yapılan açıklamanın arkasında yatan temel faktör olduğunu dile getirdi. 

Kaynakların verdiği bilgiye göre, İran komşusu Irak’ı, yaptırımlarla karşı karşıya olduğu bu süreçte ekonomisini ayakta tutmak için hayati öneme sahip bir ülke olarak görüyor. Irak ise hem ABD’ye hem İran’a yakın bir ülke olarak Trump’ın Tahran’ı ‘sıkıştırma’ planının merkezinde yer almak istemiyor. ABD Başkanı Trump ise Irak Başbakanı Muhammed Siya El Sudani’den İran ile ekonomik ve askeri bağlarını kesmesini istiyor.

Reuters’a konuşan sekiz kaynaktan dördü, Irak’ın pazartesi günü yaptığı açıklamanın aceleyle yapıldığını ve petrol akışının yeniden başlayabilmesi için çözülmesi gereken teknik meselelerin nasıl ele alınacağı konusunda detaylardan mahrum olduğunu anlattı. Reuters, 2023 yılından bu yana Ceyhan Limanı’na IKBY petrolünün gelmemesi sonucu Kürt petrolünün İran’a kaçakçılığının arttığına işaret ederken, ajansa konuşan altı kaynak, ABD’nin bu akışı kesmesi için Bağdat’taki merkezi yönetime çağrı yaptığını ifade etti.

İran, Irak üzerinden yaptırımları aşmaya çalışırken, ABD Başkanı Trump, Başbakan Muhammed Şia es-Sudani’den İran’la ekonomik ve askeri bağları kesmesini istiyor. Türkiye’ye uzanan boru hattının 2023’te kapanmasıyla, IKBY petrolünün İran’a kamyonlarla kaçak taşınması arttı. Reuters’a göre, günde yaklaşık 200 bin varil petrol İran ve Türkiye’ye ucuza satılıyor. ABD, bu kaçakçılığın durdurulması için Bağdat’a baskı yapıyor.

Bunun yanı sıra, IKBY petrolünün yeniden ihraç edilmeye başlanması durumunda, Kürdistan Bölgesi’nin petrol ihracatının yeniden başlaması, İran’ın 2 milyon varil/günlük ihracat kaybını tamamen karşılamasa da küresel arzı destekleyebilir. Ancak Irak’ın OPEC+ üretim hedeflerine uyumu sorgulanıyor. Uzmanlar, ihracatın başlamasının petrol fiyatları üzerinde sınırlı etkisi olacağını düşünüyor.