Kürtlerin en kadim bayramı: Şeva Yelda/Şeva Çile

“Kış dönümü” ve “Nardugan” olarak da adlandırılan bu mevsimsel döngü 21 Aralık’ta Farsça ve Kürtçe’de “Şeva Yeldayê” ya da “Şeva Çilê” olarak anılıyor. “Şeb-i Yelda” izleri bugüne kadar gelen en eski tek tanrılı inanış Zerdüştlük’te de yeni yılın başı kabul ediliyor, en uzun gecenin arkada kalması güneş doğana kadar sürüp giden şenliklerle kutlanıyor, sofralar renkleri güneşin kızıllığıyla bağdaştırılan nar ve karpuzla şenlendiriliyor.

Kürt takvimine göre kış ve yaz ayları iki kırk gün olarak hesaplanır. Kürtçe Çileyê bicuk(Küçük kırk) ve Çileyê mezin (Büyük kırk) olarak parsellenan aylar 30 gün değil kırkar güne bölünmüştür. 21 Aralık Çile biçuk’un yani başladığı gece “Şeva Yelda / Şeva Çile” bayram olarak kutlanır.

Gelenek, son yıllarda kültürel kimliklerin kendilerini özgürce geliştirme olanaklarının genişlemesine bağlı olarak yeniden canlanıyor.

Şeva Yelda kutlamaları için özellikle  Rojhılat ve Kürdistan Bölgesi’nin sınır bölgelerindeki evlerde çok büyük hazırlıklar yapılıyor.

İnsanlar bir araya toplanıyor, birlikte yemek yapıp yiyor, şarkılar söylüyor, şiirler okuyor ve dans ediyorlar. Bazı bölgelerde şarkıcılar şarkılar ve hikayeler söylüyor. Bazende büyük bir salon tutuluyor ve eğlenceler düzenleniyor. Güneşin doğuşunun karşılanmasına kadar kutlamalar devam ediyor.