Kültür & Sanat

Kürtçe mizah dergisi ‘Golik’ yeniden yayında: Bu bir gülme eylemidir

Çizerlerinin büyük çoğunluğunun tutuklu olduğu Kürtçe mizah dergisi Golik, yeniden yayına başladı. Derginin Genel Yayın Yönetmeni İsmail Aktaş, “Golik, bir gülme eylemidir” dedi.

Kürtçe karikatür ve mizah dergisi Golik (Buzağı), anadilde eğitim yasağını işaret eden “Ey Asimileci, artık yeter” kapağıyla 5 yıllık aranın ardından yeniden yayın hayatına başladı. Ağustos 2017’de yayınlanan sayısından sonra ekonomik sorunlar, derginin tutsaklara ulaştırılamaması, yazarların farklı cezaevlerine sürgün edilmesi gerekçeleriyle yayın hayatına ara veren dergi, ara verdiği tarih olan 1 Ağustos’ta okurlarla buluştu. 

Golik’in Genel Yayın Yönetmeni İsmail Aktaş, dergiyi aylık çıkarmak istediklerini ancak yazarların cezaevlerinde olması nedeniyle, mektupların geç geldiğini belirterek üç ayda bir yayınlanacağını söyledi. 18’inci sayısında ara veren dergi, kaldığı yerden devam ettiğine vurgu yaparak 19/1 sayısıyla devam ediyor. 

‘GOLİK, SİYASİ TUTSAKLARIN MİZAH DERGİSİDİR’

Kendisinin de daha önce tutuklandığını belirten Aktaş, Golik’i şöyle anlattı: “Golik, siyasi tutsakların bir mizah dergisidir. Bir gülme eylemidir. Golik, tutsakların esaret hayatında bile bir şekilde güle bilmek, dinç kalmak için başlatmış olduğu bir dergi çalışmasıydı. Golik, isminden de anlaşıldığı gibi ipe gelmez, boyunduruğu kabul etmez, asla biat etmez. Tam böyle bir süreçte Golik’e ihtiyaç var. Biatın kabul edilmeyeceği, buyun eğmenin kabul edilmeyeceği ve kesintisiz direnişin devam edeceği bu süreçte Golik’e ihtiyaç var. Toplumun tüm sorunlarını ilgi ile takip eden ve el atan Golik, daha çok politik gündemli karikatür üretiyor. Mizah üretiyor. Golik cezaevinde doğan, cezaevinde çıkan, cezaevlerinden taşan bir hal barındırıyor.”

‘KÜRTLERİN AMASIZ FAKATSIZ ULUSAL BİRLİĞİ TAMAMLANMALI’

Aktaş, derginin yeniden yayınlanması için eski çizer ve yazarlara ulaşmaya çalıştıklarını, onların da teklife sıcak baktığını söyledi. Beklediklerinden daha yoğun bir ilgi ile karşılaştıklarını aktaran Aktaş, şunları söyledi: “Bu dergi 18 sayı çıkardı. 2017’de ara vermek zorunda kaldı. Yazarların çoğu cezaevindeydi. Eski çizerlere ulaşmaya çalıştık. Sadece bu 6 ayımızı aldı. Bunların bazıları farklı cezaevlerine sürgün edildi. Cezaevinde olup bir dergi çıkarmak çok zordur. Şimdi çok ciddi bir tiraj yaptı. Biz de bu ilgiden memnunuz. Bu sayının özelliği de Kürtlerin uzun zamandır başarmak istediği bir ulusal birlik çerçevesinde bir birlik olma durumu var. Golik buna çağrı yapıyor. Kürtlerin amasız fakatsız ulusal birliği tamamlanmalı.”

Cezaevlerindeki yazarlarına telif ödediğini açıklayan Aktaş, “Golik çizerlerinin neredeyse tüm kadrosu cezaevinde. Tutsaklar, kendisini ekonomik olarak ailesine yük olduğunu hissediyor. Ben tutsak iken öyle hissettim. Kendi çizdiklerinin küçük bir ekonomik döngüye dönmesi en azından biraz da olsa nefes alma şansı oluyor. Çünkü cezaevlerinde her şey tamamen parayla. İçilen su, kullanılan elektrik para ile. Paranız yoksa bunlardan faydalanamazsınız” dedi.

Golik Ağustos 2022 sayısı

‘OKUR VE ÇİZERLERİMİZİN BÜYÜK ÇOĞUNLUĞU CEZAEVİNDE’

“Biz bir ihtiyaçtan doğduk. Tam bir gözlem sonucunda yayın hayatına başladık” diyen Aktaş, sözlerine şöyle devam etti: “Geçmişte çok sayıda Kürtçe karikatür mizah dergisi yayınlandı. Ama bunların tamamı çok uzun süreli yayın hayatına devam ettiremedi. Çünkü bu dergiler ciddi bir destek alamıyor. Kürt aktivitelerin kendi çabasıyla bir şeyler ortaya çıkarmaya çalışıyor. Bize ‘neden e-dergi olarak çıkmıyorsunuz?’ diye soruyorlar. Bizim çizerlerimiz, okurlarımız, büyük çoğunluğu cezaevinde. Bu insanların tabletleri ve bilgisayarları yok. Sadece kağıtlara ulaşabiliyor.”

Aktaş, cezaevlerinde dergilere uygulanan ayrı bir yasak olduğunu, bunun için AYM’ye başvuracaklarını söyledi. Öte yandan Aktaş, Selahattin Demirtaş’a da gönderdiklerini, Demirtaş’ın da katkı sunmasını beklediklerini ifade etti.

Golik ilk sayı, 2012.
GÖZALTI VE TUTUKLANMALARA TEPKİ GÖSTEREN SON SAYI

2012’de yayın hayatına başlayan Golik’in çizerlerinin tümü siyasi tutuklulardan oluşuyordu. Tutuklu çizerler, çizdikleri karikatürleri mektuplarıyla dışarıya gönderiyor, Golik dergisinde çalışanlar ise karikatürleri düzenleyip yayına hazır hale getiriyordu. Ancak bir süre sonra dergiye karikatür çizip gönderen çizerler, farklı cezaevlerine sürgün edilmeye başlandı. Bu nedenle karikatürler geç geliyordu, dergi de gününde yayınlanamıyordu. 

Çözüm sürecinin sonlandırılması ve çatışmaların başlamasıyla birlikte Kürtlere yönelik baskılar da arttı. Dergi, 2017 Ağustos olan 18’inci ve son sayısında artan gözaltı ve tutuklanmalara tepki gösteren bir kapakla çıktı. Kapakta, cezaevini kapısında iki askerin olduğu bir kale ve kalenin üzerinden taşan kalem ve çiçeklerle resmedildi. Cezaevinin kapısının üzerine asılan beyaz çarşafın üzerinde ‘Azadi’ (Özgürlük) ise barışı temsil eden beyaz bir yer alıyordu.

Karikatür dergisi Golik, Ağustos 2017’de yayınlanan sayısından sonra ekonomik sorunlar, derginin tutsaklara ulaştırılamaması, yazarların farklı cezaevlerine sürgün edilmesi gerekçesiyle yayın hayatına ara verdi. (DUVAR)

Golik 18’inci sayı, 2017.

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu