İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran: “Kasım ayında kademeli faiz indirimi başlar”

İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, 2025 yılı boyunca zorlukların azalsa da bedel ödemeye devam edeceklerini dile getirerek sektörde aktif kalitesindeki bozulmanın şu anda ağırlıklı bireyselde olsa da ticari tarafta da bozulmanın ilk adımlarının gelmeye başladığını dile getirdi.

İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, ekonomideki zorlu ortamın çabuk bitmeyeceğini ve normalleşmenin hemen olmayacağını belirterek, bankaların da bu süreçte bedel ödemeye devam edeceğini söyledi.

Ekonomim’in aktardığı haberde, Aran, TCMB’den ilk faiz indirimini ise 250 baz puan ile kasım ayında beklediklerini belirtti. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk milli bankası İş Bankası, bugün 100. kuruluş yıldönümünü kutluyor. 100’üncü yıl nedeniyle Reuters ile yaptığı söyleşide Aran, “2025 yılı boyunca zorlukların azalarak da olsa devam edeceğini düşünüyorum. Bedel ödemeye devam edeceğiz. Çünkü fiyat istikrarının sağlanması, enflasyonun düşmesi pahasına o bedel ödenecek. Bunu bankalar da ödeyecek ve aktif kalitesinde bozulma olacak. Bu yıl net faiz marjındaki bozulma, seneye de aktif kalitesindeki bozulmayla biz bu süreci aşacağız” diye konuştu.

Sektörde aktif kalitesindeki bozulmanın temmuzda belirgin bir şekilde başladığını ifade eden Aran, bunun şu anda ağırlıklı olarak bireyselde görüldüğünü söyledi. Aran, ticari tarafta da bozulmanın ilk adımlarının gelmeye başladığını kaydetti.

Sektör genelinde donuk alacakların 30 Haziran itibariyle 216.5 milyar lira olduğunu ve bunun 147.9 milyar lirasının ticari, 68.8 milyar lirasının da bireyselden geldiğini kaydeden Aran, “Bireyseldeki tutarın 31.2 milyar lirası kredi kartından geliyor. Yılbaşında bu rakam 15 milyar lira idi” diyerek kredi kartlarındaki donuk alacaklardaki artışa dikkat çekti. Bankaların net faiz marjının çok ciddi baskılandığına dikkat çeken Aran, “Özkaynak kârlılığımız düşüyor. Enflasyon muhasebesi yapabiliyor olsaydık pekçok banka belki zarar açıklıyor olacaktı. Enflasyon muhasebesi olmadığı için kârlı görünüyor şu anda” dedi.

Enflasyonda sene sonunda yüzde 42, 2025’te de yüzde 20 seviyelerini beklediğini kaydeden Aran, bu konuda hane halkının beklentisinin de 2025 yılı içerisinde Merkez Bankası’nın piyasa katılımcıları anketi beklentisine yakınsayacağını düşündüğünü ifade etti.

İLK FAİZ İNDİRİMİNİ KASIMDA BEKLİYORUZ

TCMB’nin ilk faiz indirimine kasımda 250 baz puan ile başlamasını bekleyen Aran bu beklentisinin nedenini şöyle anlattı: “Çünkü TCMB ilk olarak ekimde enflasyonun, politika faizinin altına düştüğünü görecek. Ekimin 3’ünde eylül enflasyonu açıklandığında muhtemelen yüzde 50’nin altına inen bir yıllık enflasyon rakamı görülecek ve politika faizi enflasyonun üstünde kalacak. Ekimde hızlı bir karar alınacağını sanmıyorum, Ama kasım toplantısından itibaren kademeli faiz indirim sürecine girilebileceğini ve politika faizinin 2024 sonunda yüzde 45, 2025 sonunda da yüzde 25’e kadar inebileceğini düşünüyorum.”

Olağanüstü bir risk gündeme gelmez, tekrar bir dolarizasyon trendi başlamaz, liraya olan güven devam ederse, Merkez Bankası’nın bu duruşunu devam ettirmesini beklediğini söyleyen Aran, ancak arada bir yerde dolarizasyon riski görülürse bu sürecin kesintiye uğrayabileceğine dikkat çekti. Aran şu anda yaklaşık 34 seviyesinde bulunan dolar/ TL yi ise sene sonunda 38 civarında beklediklerini belirtti.

RİSK AĞIRLIĞI DÜZENLEMESİNE GEREK KALMADI

Bankaların, fiyat istikrarı ve enflasyonla mücadelenin başarılı olması için getirilen regülasyonlara katlandığına ve çok talepkar olmadığına dikkat çeken Aran, “Şu anda en büyük beklentimiz BDDK tarafından risk ağırlıklı varlık düzenlemeleri ile ilgili bir gelişme olması. Bankalar Birliği olarak talebimizi ilettik” dedi. Dövizin kontrol altına alınmak istendiği dönemde verilen kredilerin risk ağırlığının artırılarak kredi büyümesinin sınırlandırmaya çalışıldığını hatırlatan Aran, şu anda zaten kredi büyümesine sınır getirildiği için bu düzenlemeye gerek kalmadığını ifade etti.

KKM SENE SONUNDA 20 MİLYAR DOLARA İNER

Sektörde kur korumalı mevduatın (KKM) bakiyesinin 51.6 milyar dolara düştüğünü ifade eden Aran, “KKM’den çıkış stratejisi konuşulurken, sektör bakiyesinin 122 milyar dolarlar seviyesinde olduğunu düşünürseniz bugün oldukça makul yönetilebilir bir seviyeye geldi KKM. Bu yıl sonunda da KKM bakiyesinin 20 milyar dolar seviyelerinde oluşacağını bekliyoruz… (bu durumda) mevduatta TL ağırlıklı yapı ön plana çıkacaktır” diye konuştu.

SATIN ALMALAR VE ORTAKLIKLARI DEĞERLENDİRİYOR

Aran, müşteri sayısı ve yer aldığı coğrafyalar itibarıyla dünyanın en büyük 10 bankası arasında yer almayı hedeflediğini söyledi. Bu hedef doğrultusunda İş Bankası Grubu, İngiltere ve Avrupa Birliği (AB) başta olmak üzere diğer coğrafyalarda dijital banka ve ödeme sistemlerine ilişkin satın alma ve ortaklıkları değerlendiriyor. Bankanın iştiraki olan Moka Ödeme Kuruluşu’nun, Birleşik Ödeme Hizmetleri ile birleşmesinde sona gelindiğini belirten Aran, bu birleşme ile yakın coğrafyayı kapsayacak, yeni nesil yazılım teknolojileriyle finansal hizmet veren bölgesel bir fintek olmayı hedeflediklerini söyledi.

Hanehalkı, aylık enflasyon %1’lere indiğinde güven hisseder

İş Bankası Genel Müdürü Aran, enflasyonda hanehalkının hissettiği enflasyon ile piyasa beklentileri arasındaki makasa ilişkin de hanehalkının, baz etkisi devreden çıkıp da aylık enflasyon yüzde 1’ler seviyesine indiğinde ancak güven hissedeceğini, o nedenle hanehalkındaki beklentinin piyasa beklentilerine yakınsaması için aylık enflasyonun gerçek manada yüzde 1’li seviyelere, hatta yüzde 1’in altına inmesi gerektiğini söyledi. Aran, okulların açılması, servis ücreti zamları, eğitim masrafları gibi nedenlerle eylülde bunun hissedilemeyeceğini ancak ekimden itibaren yakınsama olacağı düşüncesini dile getirdi.