Irak göçmen vatandaşlarını Belarus’tan geri getiriyor

Irak, Belarus’tan göçmenleri geri döndürme yönünde Perşembe günü ilk uçuşu gerçekleştirecek. Süleymaniyeli Kürt aile, Polonya’ya nasıl ulaştıklarını ve sınır dışı edildiklerini anlatıyor.

Irak Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ahmed es-Sahhaf, Irak’ın Belarus sınırında mahsur kalan Iraklı göçmenleri ve bir grup Kürt göçmenleri geri döndürmek için önümüzdeki Perşembe günü ilk uçuşu gerçekleştireceğini açıkladı. Pazar gecesi resmi Irak kanalına konuşan Sahaf, gönüllü geri dönüş isteyen Iraklılar ve bir grup Kürt için 18 Kasım’da bir sefer düzenleneceğini söyledi.

Dışişleri Bakanlığı’nın Belarus ile Polonya sınırında bulunan iki bölgedeki 8 kampta 571 Irak vatandaşının varlığının tespit edildiğini bildiren Sahhaf, seferin tüm bu kişileri kapsayıp kapsamayacağını ise söylemedi. Söz konusu ülkelerin sınır uzunluğunun 680 kilometre olması dolayısıyla tüm Iraklıların tam sayısının bilinmesinin mümkün olmadığını belirten Sahhaf, bazılarının ise geri dönmek istemediğini söyledi.

AP’den aktarılan habere göre Sahhaf, Irak’a geri dönmek isteyenlerin kayıtlarının alınmaya başladığını duyurmuş, Irak’ın birden fazla sefer düzenlemeye tamamen hazır olduğunu eklemişti.

Belarus-Polonya sınırında mahsur kalanların çoğunluğu Irak’ın Kürdistan bölgesinden gelen göçmenlerden oluşuyor. Geçen ay Süleymaniye’den turizm adı altında Belarus’un başkenti Minsk’e giden Karman Muhammed, eşi ve üç çocuğu, Belarus’taki tur operatörleriyle koordine çalışan Orta Doğu’daki seyahat acentelerinin yardımıyla son aylarda turist vizesi verilen binlerce kişi arasındaydı.

Minsk’e vardıktan birkaç gün sonra aile, yeni bir hayata başlamak için tehlikeli ve bazen ölümcül yolla Avrupa Birliği’ne (AB) girmeye çalışan Iraklılar, Suriyeliler, Afganlar ve diğerlerinden oluşan bir dalgaya katılarak Belarus-Polonya sınırına yöneldi.

Perşembe günü Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nde yer alan Süleymaniye kentindeki evinden konuşan Muhammed, “Uçaklar turizm için gitmeyen turistleri taşıyor. Belarus hükümeti bu insanların turist olmadığını, Polonya sınırına gideceklerini çok iyi biliyor” diyor.

Polonya’ya varmayı başarıp kısa bir süre burada kalan Muhammed ve ailesinin 31 Ekim’de ise Irak’a sınır dışı edilmesi, binlerce dolar harcayarak hayatları riske atmanın AB’ye yerleşmenin garantisi olmadığını hatırlattı.

Polonya’nın yayınladığı belgelere göre yaklaşık 200 Iraklı’nın, Belarus’ta devlet tarafından işletilen bir seyahat şirketinden yabani av ve diğer geziler için vize desteği aldığı görülüyor. Irak ve Türkiye’deki göçmenler ile seyahat acenteleri, son aylarda Belarus’a giriş belgeleri elde etmedeki göreceli kolaylıktan bahsetti.

Iraklı göçmenlerin söylediğine göre Minsk’e ulaşma yönünde harcanan yaklaşık bin 250 ila 4 bin dolarlık maliyete rağmen sayıları git gide artan binlerce kişi Belarus firmalarının yardımıyla vize alarak ticari uçuşlara katıldı.

Seyahat edenlerin aktardığına göre göçmen artışına maliyetlerden pay almak isteyen küçük seyahat acenteleri, şirketler, kaçakçılar ve şoförler katkı sağladı. Sınıra yakın birkaç göçmen, Reuters’a verdikleri demeçte, Belarus sınır muhafızlarının Polonya’ya geçmelerine yardım ettiğini, geçmeye çalışmalarına göz yumduğunu söyledi. Birbiriyle ilişkisi olmayan iki ayrı göçmen, görevlilerin kendilerine tel kesici verdiklerini söyledi. Belarus makamları ise göçmen krizine yol açtıkları yönündeki suçlamalara yanıt vermedi.

Turist ve göçmenlere seyahat hizmeti veren ve Ankara’da yaşayan Iraklı Hüseyin Asil, müşterileri için Belarus’taki üç ortağından düzenlenmiş davetiye ve Irak’tan işlenmiş pasaport aldığını belirtti. Nitekim bu pasaport sahipleri, Türkiye üzerinden Minsk’e seyahat edebiliyor. Kişi başı bin 250 dolar almasının kendisini en ucuz seyahat acentesi haline getirdiğini iddia eden Asil, “Belarus Büyükelçiliği bu kişilerin turizm için gitmediğini bal gibi biliyor. 800 dolara uçak bileti alıp bin250 dolara vize almak nasıl bir turizm? Bu insanların Avrupa’ya gitmek için geldiklerini biliyorlar” diyor.

Kürdistan Bölgesel Yönetimi başkenti Erbil’de sınırdan geçmeye çalışırken hayatını kaybeden en az 8 göçmenin dün cenaze törenleri düzenlendi. Hava sıcaklıklarındaki düşüşle birlikte diğer göçmenlerin güvenliğine yönelik endişeler artıyor.