HTŞ, Halep’in kapısında: Suriye’nin kuzeyinde neler oluyor?
Rusya ve Suriye hava kuvvetleri, Heyet Tahrir eş-Şam (HTS) liderliğindeki güçlerin Suriye’nin kuzeyindeki mevzilerine saldırılar düzenledi. Silahlı gruplar Halep’e 3 kilometre mesafeye kadar yaklaştı ve 320 kilometrekarelik alanın kontrolünü ele aldı.
İdlib’den başlayan operasyonda, kalabalık gruplar Halep’e yöneldi.
Silahlı gruplar, yaklaşık 10 saat içinde, Halep kentine 4-5 kilometre mesafeye kadar ilerledi.
Saldırılar, bu grupların Suriye devletinin kontrolündeki Halep’in kuzeybatısında bazı köy ve kasabaların kontrolünü ele geçirmesinin ardından düzenledi.
Ankara kaynakları ise Suriye ordusunun bölgeye saldırılarının son dönemde arttığını, “Suriyeli muhalif grupların” buna yanıt olarak Halep istikametinde sınırlı bir operasyon başlattığını söyledi.
İstihbarat kaynakları, sınırlı planlanan bu operasyonun, “rejim unsurlarının bulundukları bölgelerden kaçmaya başlamaları ile genişlediğini” ifade etti.
HTS liderliğindeki güçler de son haftalarda Rus ve Suriye hava kuvvetlerinin güney İdlib’deki sivillere yönelik artan saldırılarına yanıt verdiklerini söyledi.
HTS, kendi mevzilerinin yakınına asker yığan Suriye ordusunun olası bir saldırısını önlemeyi amaçladığını da belirtti.
Suriye ordusunun konuyla ilgili açıklamasında, “geniş bir cephede büyük bir saldırı” başlatan “teröristlerin” ağır kayıplar verdiği belirtildi.
Suriye ordusu toprak kazanmak ve çatışmayı bastırmak için Rusya ve ismi açıklanmayan “dost güçlerle” işbirliği yaptığını söyledi.
İran basını, üst düzey bir İranlı generalin Halep’te cihatçılar tarafından öldürüldüğünü bildirdi.
İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), sekiz Suriye askerinin öldürüldüğünü ve bazılarının rehin alındığını açıkladı.
SOHR ayrıca çatışmalarda 200’den fazla kişinin hayatını kaybettiğini, bunların çoğunun muharip olduğunu söyledi.
Gözlemci kurum, eylemlerin muhalif ve cihatçı Al-Fatah el-Mubin grubu tarafından başlatılan “Saldırıyı Püskürtme Operasyonu”nun bir parçası olduğunu söyledi.
BBC İzleme Servisi’ne göre Al-Fatah el-Mubin, el-Kaide bağlantılı HTŞ, Türkiye’nin desteklediği Ulusal Özgürleştirme Cephesi ve Ceyşül Izza gruplarından oluşuyor.
SOHR’ye göre 27 Kasım’daki saldırılarda Esad’a karşı savaşan gruplar Halep’in yakınındaki bazı kasabalarda kontrolü ele geçirdi.
Reuters haber ajansına göre bu güçler, Halep şehrinin 10 km kadar ve Hizbullah’ın güçlü bir askeri varlık gösterdiği Nubl ve el Zahra’nın birkaç kilometre yakınlarına kadar ilerledi.
Halep’in doğusunda Hizbullah savaşçılarının konuşlandığı Nayrab askeri havalimanına da saldırı düzenlendi.
SOHR’ye göre 28 Kasım’da ise bu gruplar Halep ile başkent Şam arasındaki M5 otoyolunu Halep şehrinin 15 km güneybatısındaki Zerbeh kasabası yakınlarında kesti ve Serakip bölgesi yakınlarında M5 ile M4 otoyolu arasındaki kavşağın kontrolünü ele geçirdi.
M5 ve M4 karayolları kavşağı, başkenti önce Lazkiye’ye ve ardından Halep’e bağlıyor.
Suriye ordusuna karşı savaşan kuvvetler, yılın başından beri 80’den fazla sivilin Şam’ın saldırılarında öldürüldüğünü savunuyor.
Şam bu iddiaları yalanlıyor ve sadece militanları hedeflediğini söylüyor.
Bölgedeki Esad karşıtı gruplar Şam yönetimini, bölgede 7 Ekim’den bu yana devam eden çatışma ortamından faydalanarak Türkiye sınırı yakınında muhaliflerin kontrol ettiği yerleri ele geçirmeye çalışmakla suçluyor.
HTŞ, İdlib’in büyük bir bölümüyle komşu Halep, Lazkiye ve Hama illerinde küçük alanları kontrol ediyor.
Türkiye ne diyor?
Ankara kaynakları, komşu İdlib bölgesinde Rusya’nın hava, Şam’ın kara saldırılarının son dönemde arttığının altını çiziyor.
Kaynaklar, muhalif grupların bu saldırılara karşı başlattığı “sınırlı operasyonun” Esad’a bağlı unsurlarının bölgeden kaçmaya başlaması ile genişlediğini savunuyor.
İstihbarat kaynakları, İdlib’deki muhaliflere karşı saldırıların, onların olası bir operasyonunu önlemeye yönelik gerçekleştirildiği iddialarının gerçeği yansıtmadığını söylüyor.
Bu kapsamda Türkiye’nin “İsrail’in saldırganlığı ile bölgede yükselen tansiyonu daha da arttırmamak için” muhalif grupların düzenleyeceği operasyonları bugüne kadar engellediği belirtiliyor.
Bunun yanında Türkiye, Suriye ordusunun saldırıları konusunda uluslararası platformlardan “herhangi bir adım atılmamasından” şikayetçi.
Türkiye son dönemde Suriye güçleri ve milis grupların İdlib’e yönelik saldırıları sonucunda 30’un üzerinde sivilin hayatını kaybettiğini ve 100’den fazla kişinin de yaralandığını belirtiyor.
Suriye, Rus ve İran basınında nasıl yankılandı?
Suriye’de muhalefet yanlısı Enab Baladi web sitesi, “Saldırıyı Püskürtme Operasyonu”na katılan grupların, hükümet birliklerinden 11 bölgeyi ele geçirdiklerini, Halep’in batı kesimlerinde beş askeri personeli rehin aldıklarını belirtti.
Hükümet yanlısı El-Vatan gazetesi, Rus uçaklarının Halep’in batısındaki Darat İzze ve El-Vasta kasabaları yakınlarındaki HTŞ bağlantılı hedefleri vurduğunu yazdı.
El-Vatan ayrıca aynı bölgede Suriye birlikleri ile “silahlı terörist gruplar” arasında çatışmalar olduğunu aktardı.
Muhalif Suriye TV ise Darat İzze’nin artık boş olduğunu söyledi.
Kanal ayrıca, Türkiye sınırındaki HTŞ’nin kontrolünde bulunduğunu söyledi Bab el-Hava sınır kapısının füze ve topçu ateşiyle hedef alındığını bildirdi.
İran’da, Devrim Muhafızlarına yakın medya saldırıların amacının Hizbullah’ı zayıflatmak olduğu yorumunu yaptı.
Rusya’da ise Kremlin yanlısı bazı Telegram kanalları Türkiye’yi isyanı kışkırtmakla suçladı.
Devlet yanlısı bazı Rus yorumcular, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçmenine sunmak üzere “küçük, muzaffer bir savaş” başlatmayı amaçladığını, aynı zamanda Rusya’nın bölgedeki varlığını sınırlamayı hedeflediğini söyledi.
Yorumcular Moskova’nın “Ukrayna’ya odaklandığını ve mevcut koşullar altında Türkiye ile karşı karşıya gelmesinin pek olası olmadığı” görüşünü dile getirdi.
4 sene sonra ilk büyük saldırı
Operasyon, silahlı grupların Mart 2020’den bu yana rejim güçlerine karşı ilerleme sağladığı ilk büyük saldırısı.
2020’de, HTŞ’nin elindeki İdlib’de, Türkiye ile Rusya arasında imzalanan anlaşmayla çatışmalar büyük ölçüde yatışmıştı.
MSB: Türk birlikleri için her türlü önlem alındı
Türkiye Milli Savunma Bakanlığı (MSB) kaynakları, Esad güçleri ile silahlı arasında süren çatışmaya ilişkin açıklama yaptı.
MSB kaynakları, “Suriye’nin kuzeyindeki çatışmaları yakından takip ediyoruz” dedi.
Kaynaklar, bölgedeki Türkiye birlikleri için her türlü tedbirin alındığını bildirdi.
Bugün 10 köy daha ele geçirildi
Çatışmalar, ilk olarak dün sabah erken saatlerde Halep ilinin batı kırsalında başladı ve gün boyunca sürdü.
Dün Halep’in batısında 32 köy ve noktanın kontrolünü ele geçiren silahlı gruplar, bugün 10 köyü daha aldı.
Ele geçirilen bölgeler
Rejim karşıtı grupların Halep’in batı kırsalında kontrolünü ele geçirdiği yerleşim yerleri ve noktaların arasında El Ragib Tepesi, Kuptan Dağı, Debbabat Tepesi, Ancara beldesi, 46. Liva ile Kefer Besme, Basartun, Hur, Elkasimiyye, Acil, Bele, Sellum, Kefer Bissin, Şeyh Akil, Hırderkal, Acemi, Ürumsugra, Uveycil, El Hüte, El Dab’a, Urum Elkübra, Bişantara, Bakdina, Cemiyet Elmaari, Cemiyet Ebu Amşe, Cemiyet Emin, Cemiyet Manahil, Cemiyet er Rıdvan, Mühendisin, Arnaz, Kefernaha, Kanasel, Kefercum, Şeyh Ali, Yaged Elades, Babis, Kefer Naha, Arrade, Mühendisin 2, Başkatin, Zirbe ve Mansura yer alıyor. Bu bölgeler, daha önce Şam yönetiminin kontrolündeydi.
Halep kent merkezinin 3 kilometre yakınına kadar yaklaşıldı
Halep kent merkezinin 3 kilometre yakınına kadar yaklaşan ve 320 kilometrekarelik alanın kontrolünü ele alan rejim karşıtı gruplar, ayrıca günün ilk saatlerinde Halep Neyrap Askeri Havaalanı’na dronlarla saldırdı ve bir helikopteri imha etti.
Esad rejimi, çatışmalar sürerken sivil yerleşim birimlerini karadan karaya atış yapılan silahlarla hedef aldı.
Onlarca Suriye askeri esir alındı
HTŞ, kontrolünü ele aldığı bölgelerde Suriye yönetimine ait ağır silah ve askeri araçları ele geçirdi. Çatışmalarda çok sayıda rejim askeri öldü, HTŞ onlarca rejim askerini esir aldı.
Bölgedeki çatışmalardan kaçan yaklaşık 10 bin sivil, İdlib kırsalına sığındı.
Çatışmalar, Halep kent merkezine doğru yoğunlaşarak sürüyor.
HTŞ, İdlib’in doğusunda 6 köyü ele geçirdi
Çatışmaların şiddeti artarak devam ederken bu sabah saatlerinde yeni cepheler oluştu.
Ülkenin kuzeybatısındaki İdlib ilinin doğusunda bulunan Serakip bölgesinde de sabah saatlerinde çatışmalar başladı.
Rejim karşıtı gruplar, Esad yönetiminin kontrolündeki Trimbe, Dadih, Keferbattih, Cubas, Şabur ve Mardih köylerini ele geçirdi.
Askeri havaalanına saldırı
Halep kent merkezinin 5 kilometre yakınına kadar yaklaşan ve 250 kilometrekarelik bir alanın kontrolünü ele alan rejim karşıtı gruplar ayrıca günün ilk saatlerinde Halep Neyrap Askeri Havaalanı’na dronlarla saldırdı ve bir helikopteri imha etti.
Rejim güçleri ise çatışmalar sürerken sivil yerleşim yerlerini, karadan karaya atış yapılan silahlarla hedef aldı.
SOHR: Can kaybı 153’e yükseldi
Londra merkezli muhalif Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), HTŞ öncülüğündeki silahlı grupların Halep ve İdlib kırsalında ilerlemeye devam ettiğini bildirdi.
Buna karşılık, Rusya ve Suriye savaş uçaklarının Halep ve İdlib kırsalındaki çeşitli bölgeleri hedef aldığı belirtildi.
SOHR’un verilerine göre, dünden bu yana 80’i HTŞ mensubu, 19’u Suriye Milli Ordusu mensubu ve 54’ü Suriye askeri olmak üzere çatışmalarda hayatını kaybedenlerin sayısı 153’e yükseldi.