Hindistan ve Pakistan’dan karşılıklı ‘ateşkes ihlali’ suçlaması

Pakistan ve Hindistan, iki ülke arasında 7 Mayıs’tan beri devam eden karşılıklı saldırıların durdurulması konusunda anlaştıklarını açıkladı.

10 Mayıs’taki açıklamadan kısa bir süre sonra Hindistan ve Pakistan birbirini “ateşkesi ihlal etmekle” suçladı.

Hindistan Dışişleri Bakanı Vikram Misri bunun bir “mutabakat ihlali” olduğunu ve silahlı kuvvetlerinin “uygun bir karşılık verdiğini” söyledi.

Ardından Pakistan Dışişleri Bakanlığı Misri’nin açıklamasına yanıt verdi.

Bir sözcü, “Pakistan, bugün erken saatlerde duyurulan Pakistan ve Hindistan arasındaki ateşkesin uygulanmasına bağlı kalmaya devam ediyor” dedi.

Sözcü, “Hindistan’ın bazı bölgelerde gerçekleştirdiği ihlallere rağmen, güçlerimiz durumu sorumluluk ve itidalle ele alıyor” diye devam etti.

Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif de ülkesinin “tarihi bir zafer kazandığını” ve “herkesin yararı için ateşkes anlaşmasını yaptıklarını” söyledi.

Şerif, ateşkesin sağlanmasındaki rolünden dolayı başta ABD Başkanı Donald Trump olmak üzere Suudi Arabistan, Türkiye ve Katar’a teşekkür etti.

Başbakan, iki ülke arasında su paylaşımı, Keşmir ve diğer sorunların çözüleceğine dair inancını ifade etti.

‘Tam ve acil ateşkes konusunda anlaşma’

ABD Başkanı Donald Trump, 10 Mayıs Cumartesi günü sosyal medya hesabından paylaştığı mesajda, Hindistan ve Pakistan’ın “tam ve acil ateşkes konusunda anlaştıklarını” duyurdu.

Trump, “ABD’nin arabuluculuğunda uzun bir gece süren görüşmelerin” ardından iki ülke arasında ateşkesin sağlandığını söyledi.

Hindistan Dışişleri Bakanı Vikram Misri, iki ülkenin yerel saatle 17:00’den (TSİ 14:30) itibaren “karada, havada ve denizde tüm askeri eylemleri durduracaklarını” belirtti.

Misri, tarafların pazartesi günü tekrar görüşeceğini aktardı.

Pakistan Başbakan Yardımcısı İshak Dar da ateşkes için anlaştıklarını doğruladı.

Dar, “Pakistan her zaman egemenliğinden ve toprak bütünlüğünden ödün vermeden bölgede barış ve güvenlik için çaba göstermiştir” dedi.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Hindistan ve Pakistan arasında varılan ateşkesin “mevcut düşmanlıkların sona erdirilmesi ve gerginliğin azaltılması yönünde olumlu bir adım” olduğunu söyledi.

İki ülke arasındaki gerilim, Hindistan hükümetinin 7 Mayıs Çarşamba sabahı Pakistan ve Pakistan idaresindeki Keşmir’de dokuz noktaya hava saldırısı düzenlediklerine dair açıklama ile yeniden tırmanmıştı.

Pakistan, Cumartesi günü erken saatlerde, daha önceki Hint saldırılarına misilleme olarak, Hindistan’ın kuzeyindeki bir füze deposu da dahil çeşitli hedeflerin vurulduğunu duyurdu.

Hindistan Udhampur, Pathankot, Adampur ve Bhuj böjlgleerindeki hava kuvvetleri üslerinde bulunan personel ve ekipmanda kısıtlı hasar olduğunu belirtti.

Hint Ordusu Pencap eyaletinde de bazı üslere yüksek hızlı füzelerle saldırı yapıldığını ve karşılık verildiğini duyurdu.

Keşmir’in Cemmu bölgesindeki saldırılarda da beş sivilin öldüğü kaydedildi.

İslamabad yönetimi saldırıdan önce Hindistan’ın üç hava üssüne saldırı yaptığını ama Pakistan hava savunma sistemlerinin füzelerin çoğunu engellediğini kaydetti.

Hindistan Cuma günü de Pakistan’ı Türk yapımı SİHA’larla saldırılar düzenlemekle suçlamıştı.

İki ülke de sınırda topçu ateşi açıp, silahlı insansız hava aracı (SİHA) ve füze saldırıları düzenlerken, dünyanın önde güçleri itidal çağrıları yapıyor.

Bağımsız kaynaklarca doğrulanamayan bilgilere göre 7 Mayıs’tan bu yana 50’den fazla kişi öldü.

Perşembe günü sabah saatlerinde de İslamabad yönetimi Hindistan’ın gönderdiği 25 insansız hava aracının (İHA) düşürüldüğünü duyurmuştu.

Hindistan ise Pakistan’ın askeri hedeflere İHA ve füzelerle saldırı girişimlerinin “etkisiz hale getirildiğini” açıkladı.

Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif de daha önce Hindistan’ın saldırılarının ardından İslamabad’ın “cevabını” verdiğini söylemişti.

Hindistan neden saldırı başlattı?

İki nükleer güç arasındaki gerilim 22 Nisan’dan beri tekrar artmıştı.

Hindistan, Pakistan’ı Keşmir’de 22 Nisan’da 26 turistin öldürüldüğü saldırıyı gerçekleştiren militanları desteklemekle suçluyordu.

Hindistan Dışişleri Bakanı Vikram Misri, 7 Mayıs Çarşamba sabahı düzenlediği basın toplantısında bu iddiaları tekrar gündeme getirdi.

Misri, Hindistan istihbaratının “Pakistan’da konuşlanan terör hücrelerini” izlediğini ve bundan sonra da Keşmir’de yeni saldırılar düzenlenebileceği sonucuna varıldığını söyledi.

Misri, saldırıların “yeni terör saldırılarını engelleme” amacı taşıdığını savundu.

İslamabad, 22 Nisan’da Pahalgam bölgesinde gerçekleşen saldırı ile bağlantıları olduğu iddialarını reddediyor.

Pakistan Enformasyon Bakanı Ataullah Tarar, Hindistan’ın Keşmir’deki saldırıyı “bahane olarak” kullanmaya niyetlendiğini öne sürüyordu.

Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif de 7 Mayıs’ta yaptığı açıklamada saldırıların herhangi bir provokasyon olmadan gerçekleştiğini savundu.

22 Nisan’daki saldırı bölgede son 20 yıldır sivilleri hedef alan en kanlı eylem oldu.

Hindistan ve Pakistan geçmişte savaştı mı?

Hindistan ve Pakistan 2016 ve 2019’da da karşı karşıya geldi.

2016 yılında Hindistan kontrolündeki Keşmir’in Uri bölgesinde 19 Hint askerinin öldürülmesinin ardından Hindistan, Kontrol Hattı boyunca “hedef odaklı” saldırılar başlattı.

2019’da 40 Hintli paramiliter personelin ölümüne yol açan Pulwama bombalaması sonrası Pakistan’daki Balakot kentine hava saldırısı düzenlendi. Bu, 1971’deki savaştan beri Pakistan içinde bu türden ilk eylemdi.

BBC’ye konuşan uzmanlar saldırıların “caydırıcılığı yeniden tesis etmeyi” amaçladığını söylüyor.

Profesör Raghavan, “Hindistan hükümeti 2019’da tesis edilen caydırıcılığın zayıfladığını ve yeniden tesis edilmesi gerektiğini düşünüyor” diyor.

Türkiye nasıl tepki gösterdi?

İletişim Başkanlığı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Pakistan Başbakanı Şerif ile 7 Mayıs’ta telefonda görüştüğünü duyurdu.

Hindistan ve Pakistan arasındaki gerilimin konuşulduğu görüşmede, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin Pakistan ile dayanışmasını ifade etti.

Erdoğan, Türkiye’nin, Pakistan’ın bu süreçteki “soğukkanlı ve itidalli politikasını desteklediğini” belirtti.

Cumhurbaşkanı, Türkiye’nin gerilimin tırmanmasını önlemek için elinden geleni yapmaya hazır olduğunu, bu konuda diplomatik temasların sürdürüleceğini ifade etti.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, saldırının hemen ardından Pakistan Dışişleri Bakanı Muhammad Ishaq Dar ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.

Görüşmede, Pakistan ve Hindistan arasındaki son gelişmeler ele alındı.

Dışişleri Bakanlığı’ndan da 7 Mayıs’ta yapılan açıklamada “gelişmelerin endişeyle takip edildiği” kaydedildi.

Taraflara sağduyulu davranmaları çağrısı yapılan yazılı açıklamada, “Hindistan tarafından düzenlenen saldırı topyekun bir savaş riskini ortaya çıkarmıştır. Bu tür kışkırtıcı adımları ve siviller ile sivil altyapıyı hedef alan saldırıları kınıyoruz” denildi.