Google bize duymak istediklerimizi mi söylüyor?
Google, her saniye milyonlarca arama yanıtlıyor; ancak kullanıcıların yalnızca duymak istediklerini mi gösteriyor, yoksa tarafsız bilgi mi sağlıyor?
Dijital dünyanın devasa bilgi havuzu Google, her gün milyarlarca aramaya yanıt veriyor. Ancak Google’ın sunduğu bilgilerin kullanıcıların isteklerine ve ön yargılarına göre şekillenip şekillenmediği sorusu günümüzde giderek daha fazla tartışılıyor. South Florida Üniversitesi’nden Doç. Dr. Varol Kayhan, “Google, hangi bilgilere ulaşabileceğimizin kapılarını elinde tutuyor” diyor. Bu güç, Google’ı sadece bir arama motoru değil, adeta bir “ön yargı makinesi” haline getiriyor.
Google’ın işleyişini analiz eden dijital pazarlama uzmanı Sarah Presch, arama motorunun belirli sağlık konuları gibi hassas konularda çelişkili bilgiler sunduğunu gözlemlemiş. Presch’in örneklerinden biri, “kahve ve hipertansiyon” aramalarında ortaya çıkıyor: Aynı kaynaktan hem kahvenin tansiyonu artırdığı hem de uzun vadeli bir etkisinin olmadığı bilgisi sunuluyor. Bu, kullanıcıların görmek istediği cevaba göre yanıt almalarına neden oluyor. Presch, “Google, insanların duymak istediği yanıtları vererek büyük bir önyargı yaratıyor” diyor.
Google’ın Cevap Stratejisi ve Kullanıcı Memnuniyeti
Google’ın algoritmalarının kullanıcıların en fazla tıklanan bağlantıları esas alarak sıralama yaptığı biliniyor. Bir Google mühendisi tarafından 2016 yılında yapılan açıklamada, “Belgelere bakıyormuş gibi yapıyoruz, ancak kullanıcıların tepkilerine göre sonuçları düzenliyoruz” ifadesi yer alıyor. Ancak Google, bugün kullandığı algoritmaların çok daha gelişmiş olduğunu belirtiyor ve kullanıcıların tarafsız bilgilere ulaşmasını amaçladığını savunuyor. Bu, Google’ın arama motorundan bir “cevap motoruna” evrildiğini gösteriyor.
Google’ın Yanıtlarında Doğruluk ve Güven Sorunu
Google’ın AI tabanlı “Yapay Zeka Özetleri” ile cevap motoruna dönüşmesi, algoritmanın yalnızca tek bir doğru yanıtı verme sorumluluğunu artırıyor. Ancak bu yanıtın doğruluğu veya tarafsızlığı konusunda Google’a güvenmek herkes için kolay değil. Dijital uzman Mark Williams-Cook, “Google artık kendi cevabını veriyor ve bu tüm sorunları daha da artırıyor. Çünkü Google’ın bu sefer doğru cevabı vermek için tek bir şansı var” diyor.
Google Yanlılığını Nasıl Çözeriz?
Bu konuda en büyük sorulardan biri de Google’ın bilgi doğruluğunu kontrol etme konusundaki sorumluluğu. Varol Kayhan, Google gibi güçlü şirketlerin “gerçeğin ne olduğunu” belirlemesinin etik olup olmadığına dair derin şüpheler taşıyor. “Google kendisini düzeltebilir mi?” sorusunun, şimdilik net bir cevabı yok. Google, kullanıcı odaklı içerik sunarak onların inançlarını onaylayabilir, ancak bu durum dijital çağda bilgiye ulaşma konusunda ciddi bir etik sorun yaratıyor.
Google’ın Gerçeklik Kavramıyla Mücadelesi
Google, bugün kullanıcılarına bilgi sunarken onlara duymak istediklerini mi veriyor? Önyargılarla beslenen bu yapının bilgiye ulaşımda nasıl bir dönüşüme yol açtığı sorusu, Google’ın önündeki en büyük zorluklardan biri olmaya devam ediyor.
