Diyarbakır’dan dünyaya yayılan 5 bin yıldır sürdürülen gelenek: Dengbejlik
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, sözlü kültürü gelecek kuşaklara taşıyan Dengbejlik geleneğinin korunması ve tanıtılması amacıyla çalışmalara devam ediyor.
Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanlığınca ‘2024 Ali Emiri Kültür Sanat Sezonu’ kapsamında “Dengbejlik Geleneği” paneli düzenlendi.
Merkez Sur ilçesinde bulunan Dengbej Evi’nde düzenlenen panele akademisyenler ve araştırmacılar katıldı.
Panel öncesinde dengbejler katılımcılara kılamlarını seslendirdi.
İki oturum şeklinde yapılan panelde Dr. Öğr. Üyesi M. Şerif Azarkan, Dr. Öğr. Üyesi Nevzat Eminoğlu, Dr. Öğr. Üyesi Ömer Delikaya ile Araştırmacı Seyda Goyan ve Araştırmacı Zeynep Yaş sunumlarını gerçekleştirdi.
Dengbejlik geleneği dünyaya yayılıyor
Katılımcılardan Luna Erşahin, Dengbejlik geleneğini araştırmak için Danimarka’dan geldiğini söyledi.
Danimarka’dan geldiğini, annesinin Danimarkalı babasının Kürt olduğunu belirten Erşahin, Dengbejlikle ilgilendiğini ve panelin kendisine çok şey kattığını ifade etti.
Erşahin, şöyle konuştu:
“Maalesef Kürtçe bilmiyorum ama öğreniyorum. Dengbejleri anlamasam bile duyguları yansıttığı çok belli. Ben de müzisyenim ve müziğimde Türkçe ve Kürtçeyi kullanıyorum. Dengbejler benim için çok ilham verici oldu.”
“Dengbejliğin kaynağı bin yıllık sözlü geleneğe dayanıyor”
Muş Alparaslan Üniversitesi Kürdoloji Bölümünden Dr. Öğr. Üyesi Nevzat Eminoğlu şunları ifade etti:
“Dengbejlik, Kürt Halk Edebiyatı içinde önemli bir alandır. Dengbejlik edebiyatı toplumun sevinçlerini, yaslarını, baharı, güzellikleri ifade eden özel bir alandır. Dengbejliğin iki yüzyıl öncesine dayanan kayıtları var fakat Dengbejliğin kaynağı bin yıllık belki daha eski sözlü geleneğe dayanıyor. Şu anda toplumda bir estetik unsur, bir edebi alan olarak yaygınlık kazanmıştır. Günümüzde dengbejlik yüksek lisans ve doktora tezleri olarak araştırma konusu yapılıyor. Hatta Kürt Dili ve Edebiyatı bölümünde Dengbejlik Tarihi ders olarak okutuluyor.”
Geçen sene yaşanan depremde hayatını kaybedenleri anarak konuşmasına başlayan Dengbej İbrahim Almas, dengbejlik kültürünü tanıtmak için panel düzenlediklerini belirtti.
Almas, şöyle devam etti:
“Burada hem dengbejliğe rehberlik ediyoruz hem de dengbejlik hünerlerini ortaya koyuyoruz. Şuan burada bulunan misafirlerimiz gibi sürekli misafirlerimiz geliyor. Misafirlerimizi burada ağırlıyoruz. Bildiklerimizi Türkçe ve Kürtçe onlara aktarıyoruz, sordukları soruları cevaplıyoruz.”
