Demansa (bunama) karşı önemli adım: Hastalığı önleyebilen aşı geliştirildi
İngiltere’de yer alan Leicester Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, demans (bunama) hastalığının ilerlemesini durdurabilecek, hatta hastalığı önleyebilecek bir tedavi geliştirdiklerini duyurdu. Doz başına 15 sterline (yaklaşık 200 lira) mal olan aşının, beyinde hafıza kaybına bağlı zararlı protein birikintilerinin oluşmasını önleyerek çalıştığı açıklandı. Farelerde gerçekleştiren denemelerde demasın etkilerinin tersine döndüğünü bildiren uzmanlar, insanlardaki denemelerin çok yakında başlayacağını açıkladı.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre; dünyada 55 milyonu aşkın demans (bunama) hastası bulunuyor. Bu sayının 2030 yılına kadar 78 milyona çıkması bekleniyor. İnsanların yaşam kalitesini önemli derecede düşüren bu hastalıkta erken teşhis büyük bir önem taşıyor.
İngiliz bilim insanları, demans hastalığına karşı büyük bir adım attı ve bir aşı geliştirdiklerini duyurdu.
YENİ ANTİKOR TANIMLANDI
Bilim insanları demans hastalığının, amiloid beta adı ve doğal olarak oluşan proteinlerin beyinde plaklar oluşturmasıyla meydana geldiğini açıkladı. Araştırmacılar, kısaltılmış toksik amiloid beta formuna bağlanan ve moleküllerin plaklar oluşturmak üzere bir araya gelmesini önleyen TAP01-04 adlı bir antikor tanımladı.
Bu antikor, umut verici yeni tedavinin temelini oluşturuyor. Alzheimer hastalığı olan fareler üzerinde yapılan denemeler, antikorun, daha az plak oluştuğu için beyin hücrelerinin işlevini geri kazanmaya yardımcı olduğunu ve hafızayı iyileştirdiğini buldu.
Bununla birlikte çalışmanın arkasındaki araştırmacılar, vücudu TAP01-04 antikorları üretmesi için tetikleyen ve yıl gibi kısa bir sürede demans riski yüksek insanlara sunulabilecek bir aşı üzerinde çalıştıklarını söyledi.
Ekip, farelerde yapılan çalışmalarının, yalnızca oluşmuş plakları tedavi etmek yerine, Alzheimer’ın ilk etapta önlenebileceğini gösterdiğini söyledi.
Çalışmayı yürüten Prof. Dr. Mark Carr, “Çalışma hala erken bir aşamada olsa da, bu sonuçlar insan klinik deneylerinde tekrarlanırsa, devrim niteliğinde olabilir. Bulgular, demansını yalnızca semptomlar tespit edildiğinde tedavi edilebileceğini değil, aynı zamanda semptomlar ortaya çıkmadan önce de önlenebileceğini gösteriyor.
YAN ETKİSİ BULUNMUYOR
Diğer taraftan, Almanya’daki Göttingen Üniversitesi Tıp Merkezi’nden yardımcı yazar Profesör Thomas Bayer, “Klinik deneylerde, beyindeki amiloid plakları çözen potansiyel tedavilerin hiçbiri demans semptomlarını azaltma açısından çok fazla başarı göstermedi.
‘Bazılarında olumsuz yan etkiler bile yaşandı. Bu yüzden farklı bir yaklaşıma karar verdik. Farelerde, çözünür amiloid betanın budanmış biçimlerini nötralize edecek, ancak ne proteinin normal biçimlerine ne de plaklara bağlanmayacak bir antikor belirledik” diyerek çalışmanın önemine vurgu yaptı.
Öte yandan çalışmanın, tıbbi araştırma yardım kuruluşu LifeArc ile ortaklaşa yürütüldüğü bildirildi. Araştırmanın tüm sonuçları Molecular Psychiatry dergisinde yayımlandı.
