Bugün 21 Şubat Dünya Anadili Günü
Etnik ve ulus düzeyinde toplulukların bütün ilişki ve etkinliklerinde kullandıkları ve anlaştıkları dil, o topluluğun anadilidir.
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Genel Kurulu, 1999 yılında aldığı bir kararla 21 Şubat gününü, “Uluslararası Anadili Günü” olarak kabul etmiş ve ilk kez 2000 yılında, dünya çapında kültürel çeşitliliği ve çok dilliliği desteklemek amacıyla “21 Şubat Dünya Anadili Günü” kutlanmaya başlamıştır.
UNESCO verilerine göre dünyada yaklaşık 5 bini yerli dili olmak üzere 7 binden fazla dil konuşulmaktadır. Bu dillerin yüzde 40’ı yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır. UNESCO’ya göre, yüz yıl içinde bir dili konuşacak çocuk kalmayacak durumda ise o dil tehlikede, bir dili konuşan hiç çocuk kalmamışsa o dil ölü kabul edilmektedir. UNESCO Dünya Tehlike Altındaki Diller Atlası’na göre Türkiye’de 18 dil yok olmuş veya yok olma tehlikesi altındadır.
21 Şubat Dünya Anadili Günü, Türkiye’de özellikle anadili Kürtçe, Arapça, Lazca, Ermenice, Hemşince, Çerkezce, Çeçence, Süryanice gibi dillerden olan milyonlarca çocuğun kendi anadillerinden koparıldığı ortamda kutlanmaktadır. Anadilin kullanımının engellenmesi toplumun bireylerini değişik boyutta etkilese de, tartışmasız en fazla çevresi ile iletişimini anadili ile sağlayan çocukları etkilemektedir. Gerek dilbilimi, gerekse eğitim bilimleri açısından anadilin önemi ve gerekliliğinin yanı sıra, anadilin pedagojik ve insanı boyutunun sürekli geri plana itilmesinin en acı sonuçlarını çocuklarımız yaşamakta, anadili farklı olan çocukların anadili Türkçe olan çocuklara göre öğrenme becerilerinde yaklaşık iki yıl geri kaldığı görülmektedir.
Türkiye’de devletin Kürtçe kanalı, resmi ajansında Kürtçe bölümü var. Yine ortaokuldan itibaren okullarda Kürtçe seçmeli ders imkanı sunuluyor. Ancak gerek siyasiler, gerek uzmanlar ve gerekse de bu konuda çalışma yürüten kurumlar Kürtçe’nin “güvenlik ekseninden çıkıp, anayasal bir hak çerçevesine alınmasını” doğru buluyor.
Kürtler için ise bu günün anlamı çok büyük. Zira Kürtçe, hala birçok engelle karşı karşıya
Türkiye’de anadili tartışması ve eğitimde anadili politikaları üzerine yapılan öneriler çoğunlukla Kürtçe üzerine yoğunlaşıp tartışılıyor.
