ABD’de hükümet resmen kapandı
ABD’de federal hükümet, yeni mali yıl başlamadan önce Kongre’nin geçici bütçe tasarısını onaylayamaması nedeniyle kapandı.
Federal kamu kuruluşlarının faaliyetlerini sürdürmesini sağlayacak geçici bir bütçe tasarısının Kongre’den geçememesi, 2019’dan bu yana ilk kez hükümetin kapanmasına yol açtı.
ABD’de yeni mali yılın başlamasına saatler kala Senato, hem Demokratların hem de Cumhuriyetçilerin sunduğu geçici bütçe tasarılarını onaylamadı.
Senatörler, hükümete finansman sağlanmasını ve yaklaşık 1 trilyon dolarlık sağlık hizmetleri düzenlemesini içeren Demokratların desteklediği tasarıyı reddederken, Cumhuriyetçilerin desteklediği tasarı da yeniden oylamaya sunulsa da gerekli oy sayısına ulaşamadı.
ABD Temsilciler Meclisi, 19 Eylül’de federal hükümete 21 Kasım’a kadar finansman sağlanmasını öngören geçici bütçe tasarısını onaylamıştı ancak senato, Cumhuriyetçilerin sunduğu tasarıya onay vermemişti.
Demokratlar, sağlık sigortası sübvansiyonlarının süresinin uzatılmasını ve Medicaid kesintilerinin geri alınmasını talep ederken Cumhuriyetçilerin tasarısına destek vermeyi reddetmişti. Cumhuriyetçiler ise mevcut harcama düzeylerinde herhangi bir değişiklik içermeyen bir geçici bütçe tasarısında ısrar olmuştu.
ABD’de mali yıl her yıl 1 Ekim’de başlıyor, 30 Eylül’de sona eriyor. Kongre bu tarihe kadar bütçeyi onaylayamazsa hükümet harcama yetkisini kaybediyor. Bu durumda temel olmayan hizmetlerde çalışan kamu görevlileri zorunlu izne çıkarılıyor. Ordu, istihbarat, sağlık, güvenlik ve ulaştırma gibi temel görevler ise devam ediyor. Ancak bu personel maaşlarını, Kongre yeni bütçeyi onaylayana kadar alamıyor.
Trump, Demokratlarla yürütülen görüşmelerden umutlu olmadığını belirtmiş, “Hiçbir şey kaçınılmaz değildir ama kapanma ihtimali çok yüksek” ifadesini kullanmıştı.
ABD’DE ŞİMDİ NE OLACAK?
1 Ekim’de başlayıp 30 Eylül’de sona eren mali yıl için bütçeyi onaylayamazsa aranın geçici bütçelerle kapatılması gerekiyor. Eğer bu arada geçici bütçe de kabul edilmezse hükümet harcama yetkisini tamamen kaybedecek. Bu durumda zorunlu hizmetler dışında tüm faaliyetler sona erecek.
Ordu, istihbarat kurumları, kamu hastaneleri, havaalanları ve hapishanelerde görevli personel, geçici bütçe kabul edilene kadar ücretsiz bir şekilde çalışmaya devam edecek. Bu hizmetler dışındaki çalışanlar ise süresiz bir şekilde izne ayrılacak.
ABD Kongresi Bütçe Ofisi, federal hükümetin finansman yetersizliği nedeniyle kapanmasının olası etkilerine ilişkin değerlendirmesinde yaklaşık olarak 750 bin çalışanın ücretsiz izne çıkacağı, bu çalışanların da geriye dönük maaşlarının günlük maliyetinin yaklaşık 400 milyon dolar olacağı tahmin edildiğini ifade etmişti.
Uzmanlar bir süredir altında yaşanan rekor serisinin en önemli nedenlerinden birinin ABD’de bütçenin kabul edilmeyerek federal hükümetin kapanma riskiydi. Bu belirsizlik piyasada güvenli liman olarak altına talebi arttırmış ve fiyatlar yükselmişti. Şimdiyse federal hükümetin ne kadar kapalı olacağı belirsizliği piyasaları endişelendiriyor. Dolar ve altında rota bu belirsizliğin gölgesinde olacak.
Ülkede en son “kapanma” ABD Başkanı Donald Trump’ın ilk döneminde yaşanmıştı.
Trump’ın Meksika duvarı için finansman içermeyen geçici bütçe tasarısını imzalamama restiyle ortaya çıkan bütçe krizi, Demokratların geri adım atmaması sonrasında federal hükümetin kısmen kapanmasıyla sonuçlanmıştı.
Aralık 2018’de başlayarak Ocak 2019’da biten 35 günlük kapanma, ABD tarihinin en uzun süreli hükümet kapanması olmuştu.
(Haber Merkezi)
