Suriye’nin kuzeyinde SDG ve SMO arasında son gelişmeler neler?

ABD Dışişleri Bakanlığı, Suriye’nin kuzeyinde Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu (SMO) adlı oluşum ile Kürtlerin liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasındaki ateşkesin hafta sonuna dek uzatıldığını açıkladı.

Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Matthew Miller 17 Aralık’ta yaptığı açıklamada ABD’nin, Türkiye yanlısı savaşçılar ile Suriyeli Kürtler arasındaki ateşkesin uzatılmasına aracılık ettiğini ve Ankara ile daha geniş bir mutabakat arayışında olduğunu söyledi.

Basın toplantısında konuşan Miller, “süresi dolan Menbiç ateşkesi hafta sonuna kadar uzatıldı ve açıkçası ateşkesin mümkün olduğunca geleceğe yönelik uzatıldığını görmeye çalışacağız” dedi.

SMO’nun Menbiç’i almasının ardından 9 Aralık’ta ABD ile Türkiye arasında SDG’nin şehirden güvenli çekilişi konusunda anlaşmaya varıldığı bildirilmişti.

SDG ile SMO arasındaki ateşkesin süresi dolmuştu.

PKK’ye yakın Fırat Haber Ajansına göre, SDG Basın Birimi, ABD arabuluculuğunda Türkiye ve desteklediği gruplarla kalıcı ateşkesi sağlama girişimlerinin, “Türk devletinin bu çabalara yaklaşımı ve ana noktalarını kabul etmekten kaçınması nedeniyle” başarısız olduğunu açıkladı.

İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne (SOHR) göre Türkiye, Ayn el-Arab ya da Kobani olarak bilinen bölgenin sınırına takviye kuvvetler, ağır silahlar ve zırhlı araçlarla takviye göndermeye başladı.

Ancak Ankara’dan bu yönde resmi bir açıklama gelmedi.

SOHR, Türkiye’nin desteklediği bazı birliklerin, Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı Rojava bölgesinden ayrılmak isteyenlere müsaade etmediğini iddia etti.

SOHR’a göre SDG, kalıcı ateşkesle Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyinde yeni bir askeri üs inşa etme koşulunu reddediyor.

‘Tedbir almaya devam edeceğiz’

Türkiye, Suriye’de Esad iktidarının devrilmesinden bu yana “terör örgütü” olarak nitelediği grupların “durumu kötüye kullanmasına” karşı uyarılarda bulundu.

Son olarak Milli Savunma Bakanlığı, 12 Aralık’taki açıklamasında, “PKK/YPG başta olmak üzere terör örgütlerinin Suriye’deki durumdan faydalanarak alan kazanmasına fırsat vermeyeceğimizi vurguluyoruz. Engelleyici ve yok edici tedbirler almaya devam edeceğiz” demişti.

SDG’nin omurgasını ise Kürt Demokratik Birlik Partisi’nin (PYD) askeri kanadı Halk Koruma Birlikleri (YPG) oluşturuyor.

Türkiye, PYD ve YPG’yi, “PKK’nın Suriye kolu” ve “terör örgütü” olarak nitelendiriyor.

‘Kırılgan ve zor’

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matt Miller, 16 Aralık’ta düzenlenen basın brifinginde, Türkiye ve ABD arasında Suriye ile ilgili fikir birliğinin ülkenin kuzeyi için geçerli olup olmadığı sorusuna, meselenin oldukça “kırılgan ve zor” olduğunu söyleyerek yanıt verdi.

Miller, Türkiye’nin, ABD’nin de “terör örgütü olarak gördüğü, Türkiye’nin terör listesinde olan bir örgüte karşı harekete geçme hakkını” meşru gördüklerini belirtti.

Miller, bu meseleye dahil olan tüm taraflara, “Suriye’nin çok kırılgan bir durumda olduğu ve hiçbir tarafın kendi çıkarlarını Suriyelilerin çıkarlarının önüne koymaması gerektiğini” açıkça ilettiklerini belirtti.

Amerikan Wall Street Journal gazetesi 16 Aralık’ta üst düzey ABD’li yetkililerin Türkiye ve desteklediği savaşçıların Suriye sınırında askeri yığınak yapması ve SDG’nin kontrolündeki bölgelere büyük çapta bir operasyon başlatmasından endişe duyduğunu yazdı.

Gazete, SDG Dış İlişkiler Sorumlusu İlham Ahmed’in ABD’nin yeni başkanı olarak seçilen Donald Trump’a hitaben bir mektup yazdığını ve yardım istediğini yazdı.

ABD’li senatörler: Türkiye ateşkesi kabul etmezse yaptırım tasarısı sunacağız

Demokrat Partili Senatör Chris Van Hollen ve Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham, eğer Suriye Demokratik Güçleri ile ateşkesi yenilemezse Türkiye’ye yaptırım uygulanması çağrısında bulundu.

Sosyal medya platformu X’ten ortak açıklamayı paylaşan Chris Van Hollen, “Suriyeli Kürt ortaklarımıza Türkiye destekli güçlerin saldırıları bölgesel güvenliği ve IŞİD’in yeniden ortaya çıkmasını engelleme çabalarını baltalıyor. Türkiye ateşkesi ve silahsızlandırılmış bölgeyi kabul etmeli, aksi takdirde 2019’daki bir yaptırım tasarısını önereceğiz” mesajını paylaştı.

Senatörler, dün SDG Komutanı Mazlum Kobani ile telefon görüşmesi yaptıklarını ve Suriye Kürtlerine desteklerini yinelediklerini kaydetti.

2019’da 5 Amerikalı senatör Washington yönetimine, Türkiye’nin ABD ile Suriye’nin kuzeyine ilişkin vardığı ateşkes anlaşmasını ihlâl ettiği iddialarını araştırma ve bu iddiaların teyit edilmesi halinde Ankara’ya yaptırımlar uygulama çağrısında bulunmuştu.

Suriye’de farklı ideolojilerdeki fraksiyonların birleşimiyle oluşan SMO, Türkiye destekli bir şemsiye grup.

Menbiç ve Tel Rıfat, SDG’nin Fırat Nehri’nin batısında kontrol ettiği son iki büyük bölgeydi.

SMO, Tel Rıfat’ı ve ardından Menbiç’i SDG’den almıştı.

Suriye’de Beşar Esad yönetiminin 8 Aralık’ta devrilmesinde başı çeken İslamcı grup Heyet Tahrir eş-Şam’ın (HTŞ) lideri Ahmed eş-Şara (Ebu Muhammed Colani) 15 ​​Aralık’ta yaptığı açıklamada, Suriye’deki geçici hükümetin önceliklerinden birinin Rakka, Haseke ve Deyrizor vilayetlerinin “özgürlüğü” olduğunu söylemişti.

HTŞ 10 Aralık gecesi ülkenin doğusundaki petrol zengini Deyrizor kentinin kontrolünü ele geçirmişti.