Hama neden önemli, düşerse neler olur?

13 yıl 8 aydır devam eden Suriye İç Savaşı’nın kaderini belirleyecek Hama kuşatması, Şam yönetimini köşeye sıkıştırırken, silahlı grupların zaferi, savaşın seyrini kökten değiştirebilir. Şehrin düşmesi, başkent Şam’ın savunmasını tehlikeye atarken, binlerce sivil için yeni bir insani krizi tetikleyebilir. Hama, sadece bir şehir değil, Suriye’nin geleceğini şekillendirecek en stratejik noktalardan biri. Peki, Hama tam olarak neden önemli ve el değiştirmesi durumunda nasıl bir manzara ortaya çıkabilir?

Başını terör örgütü Hayat Tahrir el-Şam’ın (HTŞ) çektiği silahlı gruplar, Suriye hükümetinin başkent Şam’ı savunmada kritik öneme sahip olan Hama şehrini üç taraftan kuşattı. 

Yerel kaynaklardan edinilen bilgilere göre şehir ve çevresinde, Suriye ordu güçleri ve silahlı gruplar arasındaki çatışmalar tüm şiddetiyle devam ediyor.

“ŞEHRE 3-4 KİLOMETRE MESAFEDELER…”

Silahlı gruplar, 27 Kasım’da başlattıkları saldırılarla birlikte hızla ilerleyerek Suriye’nin ikinci büyük kenti ve ekonomik başkenti Halep’in kontrolünü büyük ölçüde ele geçirmişti.

Şam yönetimini zor durumda bırakan saldırılar şimdi Hama’da yoğunlaşırken, şehrin kuşatıldığı ve sadece güneyde açık bir çıkış yolu bırakıldığı bildirildi.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, muhaliflerin Hama şehir merkezine sadece 3-4 kilometre mesafede olduğunu duyurdu. 

Öte yandan Suriye Hava Kuvvetleri, silahlı gruplara karşı yoğun hava saldırıları düzenlerken, kara unsurlarının da büyük askeri konvoylarla Hama’nın güneyinde, Humus’a açılan yolda konuşlandığı bildirildi.

HAMA’NIN STRATEJİK ÖNEMİ

Başkent Şam’a giden ana ikmal ve savunma yollarının geçtiği bir noktada bulunan Hama, başkentin savunulması açısından kritik önem taşıyor.

Hama’nın düşmesi durumunda Suriye hükümetinin başkent Şam’ı savunması daha da zorlaşabilir ve bu durum, silahlı grupların kaybettikleri alanlarda yeniden güç kazanmasına yol açabilir. Ancak uzmanlar, “muhaliflerin hızla genişleyen kontrol alanlarını sürdürmekte zorlanabileceğini ve yönetimsel zorluklarla karşılaşabileceklerini”söylüyor.

HAMA DÜŞERSE NE OLUR?

Hama’nın muhaliflerin eline geçmesi, Suriye savaşında dengeleri kökten değiştirebilecek stratejik bir dönüm noktasıolabilir. Böylesi bir durumda, Şam yönetimi açısından “büyük bir kayıp” ve silahlı gruplar açısından da “önemli kazanımlar” söz konusu olacaktır.

Hama, Şam’ın kuzeyindeki en önemli savunma hattıdır.Muhalifler, burayı ele geçirirse başkente yaklaşabilir ve Şam yönetiminin savunma gücünü daha da zayıflatabilir. Bu durum, muhalif gruplar arasında moral ve koordinasyonu güçlendirebileceği gibi, diğer grupları da bu harekâta katılmaya teşvik edebilir.

Siyasi düzlemde, Hama’nın düşmesi Suriye hükümetinin uluslararası meşruiyetine büyük bir darbe vurur. “Merkezi hükümetin zayıfladığı algısı,” Rusya ve İran gibi müttefiklerinin desteklerini sorgulamaya açabilir. Aynı zamanda muhalifler, bu zaferi propaganda amaçlı kullanarak uluslararası destek arayışına girebilir. Bu durumda, başta ABD olmak üzere bazı Batılı devletlerin yanı sıra, Türkiye ve Körfez ülkeleri de kendilerine yakın silahlı gruplara desteği artırabilir.

Hama’nın düşmesi, Suriye ordusunun lojistik hatlarının büyük bir darbe almasına yol açar. Bu durum, ikmal zincirlerini kesintiye uğratır ve askeri operasyonların sürdürülmesini zorlaştırır. Suriye hükümetinin kontrolündeki bölgelerde gıda, yakıt ve mühimmat krizleriyaşanabilir. Öte yandan, Hama’nın ticari kaynakları silahlı grupların denetimine geçtiğinde bu onlara büyük bir avantaj sağlar.

Hama’nın el değiştirmesi ayrıca, bölgede mezhep temelli çatışmaları tetikleyebilir. Bu durumda, çevredeki köy ve kasabalardan, halihazırda çok kalabalık olan Şam’a  büyük bir göç dalgası başlayabilir ve bölgede insani krizi daha da derinleşebilir.

Birleşmiş Milletler raporlarına göre, Hama’nın düşmesi on binlerce insanın daha yerinden edilmesine yol açabilir.

Basın kaynaklarından elde edilen bilgilere göre Birleşmiş Milletler,İdlib ve Halep’in kuzeyindeki son çatışmalar nedeniyle 115 bin kişinin yerinden edildiğini bildirdi. 

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), hem devlet yanlısı hem de muhalif unsurların sivillere karşı ciddi insan hakları ihlalleri yapabileceği uyarısında bulundu. 

Suriye savaşının başından bu yana her iki tarafın da savaş suçlarına varabilecek ihlaller yaptığı belgelenmişti.

Alman haber ajansı DPA, Hama yakınlarında düzenlenen bir hava saldırısında ödüllü Suriyeli fotoğrafçı Anas Alkharboutli’nin hayatını kaybettiğini açıkladı. Gazeteciler, bölgede artan tehlikeye rağmen çatışmaları belgelemeye devam ediyor.

Suriye savaşı son yıllarda nispeten durağan seyretmiş olsa da, çatışmanın hiçbir zaman tam anlamıyla çözülmediği vurgulanıyor. 

Analistler, şiddetin yeniden tırmanmasının kaçınılmaz olduğunu belirtiyor. (Cumhuriyet)