53 barodan ortak ‘kayyım’ açıklaması
53 baro, kayyum atamalarına ilişkin ortak bir basın açıklaması yaptı. Açıklamada, “İçişleri Bakanlığı verdiği karardan derhal vazgeçerek belediye başkanlarını görevine iade etmeli; Belediye Kanunu’na 2016 yılında eklenen düzenleme değiştirilmeli, seçme ve seçilme hakkına müdahale anlamına gelecek tek bir uygulama dahi gerçekleştirilmemelidir” çağrısında bulunuldu.
Esenyurt Belediyesi’nin ardından Mardin Büyükşehir Belediyesi, Batman Belediyesi ve Halfeti Belediyesi’ne yapılan kayyım atamalarına barolar tepki gösterdi. Ankara, İstanbul, İzmir barosunun da aralarında yer aldığı 53 baro ortak bir yazılı açıklama yaptı. Açıklamada “terör suçlarıyla” ilgili olarak belediye başkanlarının görevden alınması halinde İçişleri Bakanlığı’nın belediye başkanının görevlendirilebileceği düzenlemenin anayasal temelinin olmadığı belirtildi.
” Anayasa’ya, seçimin ve hakkın, demokratik toplumun gereklerine aykırı ve değişikliklerin müdahalesi”
Baroların açıklamasında “31 Mart 2024 Mahalli İdareler Seçimleri sonrasında aralıklı kayyım uygulaması, güncel hafta Esenyurt Belediye Başkanı’nın ardından bugün Mardin, Batman ve Halfeti Belediye Başkanları’nın da görevden alınmalarıyla Anayasa’ya, seçim ve federal demokratik, demokratik toplumsal gereklerine ve reformlar değişime dönüşmüş ve ağırlığını giderek artan bir artışa ulaşan” ifadelerine yer verilmiştir.
“Söz konusu kayyım yıllıklarına dayanağı olarak sunulan Anayasa’nın 127. maddesinin dördüncü fıkrasının son cümlesi ‘görevle ilgili bir suç nedeni ile’ İçişleri Bakanı ile geçici görevden uzaklaştırmayı düzenlemektedir. Aslında 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 47. maddesinde paralel bir düzenleme yer almaktadır ” olarak adlandırılan açıklama şöyle devam etti:
“Ne var ki Belediye Kanunu’na ilk olarak darbe girişimi sonrasında ilan edilen olağanüstü hâl döneminde 674 sayılı KHK ile görüldü, ardından 6758 sayılı Kanun’la yasalaşan 45. çıldırtıcı ikinci maddede yer alan ‘…terör veya terör hastalıklarına yardım ve yataklık suçları nedeniyle görevden uzaklaştırılması hallerinde İçişleri Bakanlığı tarafından belediye başkanı tarafından görevlendirilebilecek düzenlemenin anayasal temeli bulunmamaktadır.”
“Merkezi yönetim ataması Anayasa’ya aykırı”
“Anayasa Mahkemesi, merkezî yönetimin vesayet yetkisini 127. çıldırtıcı beşinci bölümlerinin sınırladığı durumların fazlasını çıkarmanın yerel yönetim ve yerinden yönetim ilkelerini yadsımak geldiğini, görevden uzaklaştırılan kişilerin yerine merkezî yönetimin siyasal kimlikli organları tarafından atamanın Anayasa’ya olduğunu belirtiyor” diyen barolar açıklamalarında ” Atama yetkisinin merkezî yönetimin siyasi kimlikli organlarına verilmiş olması, tuz bu hedef belirlemeye yönelik soruşturma ve kovuşturma açma ve bu bölümleri görevden uzaklaştırma amacıyla her zaman içinde bulunan ‘geçici’ atama, ‘sürekli’ atamaya da dönüşerek, hukuka aykırı bir müdahalenin oluşturulduğuna karar verildi.
İçişleri Bakanlığı’na çağrı
Açıklamada ayrıca “Nitekim, görevden alınan başkan yerine görevlendirilecek kişi için Kanun, yalnızca belediye binasının yeterliğine sahip olması düzenlenmiş olmasına rağmen, son kayyım atamalarında, herhangi bir Belediye Meclisinin sunulması değil Valilerin ve kaymakamların atanması, takdirinin, seçiminin gözetilmeden yürütülmesin açık bir göstergesidir” denildi.
53 Barodan yapılan açıklamada “İçişleri Bakanlığı hizmeti karardan vazgeçerek belediye başkanlarının görevine geri dönmesi; Belediye Kanunu’na 2016 yılında başlatılması düzenleme değiştirilmeli, seçme ve hakkı müdahale anlamına gelecek gelecek tek bir uygulama dahi gerçekleştirilmemelidir” performansıyla sona erdi.