Spectrum House: İttifaklar Kürt seçmeni nasıl etkiliyor?
Kamuoyu araştırma şirketi Spectrum House, Kürt seçmenin partilerle seçim ittifakı kurma konusundaki eğilimlerini ölçtü.
Spectrum House’un yaptığı araştırmada, katılımcıların yüzde 56’sı CHP ve DEM Parti’nin gelecek seçimlerde birlikte hareket etmesini olumlu bulurken, yüzde 34,5’si olumsuz bulduğunu belirtti.
Spectrum House Araştırma Merkezi, 4-23 Eylül 2024 tarihleri arasında Kürt seçmenlerin Türkiye’deki siyasi ittifaklara yönelik algı, tutum ve beklentilerini analiz etmek amacıyla geniş kapsamlı bir araştırma gerçekleştirdi. Araştırma, “ Diyarbakır, Van, Mardin, Batman, Şırnak, Bingöl, Kars, Gaziantep ve Hakkâri ile Türk nüfusunun çoğunlukta olduğu İstanbul, İzmir, Ankara ve Mersin’de gerçekleştirildi. Araştırma 18 yaş ve üzeri toplam 1610 katılımcıyla yapıldı. Araştırmanın amacı, Kürt seçmenlerin hangi koşullar altında siyasi partiler arasındaki doğrudan veya dolaylı ittifaklara destek verdiklerini ortaya koymak ve genel olarak Türkiye siyasetindeki yerlerini, kilit konumlarını ve gelecekteki siyasi süreçlere olası etkilerini analiz etmekti.
Araştırmaya göre; Kürt illerinde seçmenin yüzde 34,3’ü, Türk illerinde ise yüzde 20,9’u DEM Parti’nin herhangi bir parti ile ittifak yapmamasını istedi. CHP ile ittifakı destekleyenlerin oranı Kürt illerinde yüzde 36, Türk illerinde yüzde 42,9 olarak ölçüldü. Kürt illerindeki katılımcılar DEM Parti’nin ittifakını “Kürt meselesinin çözümü” ile ilişkilendirdi.
Araştırmada ilk olarak katılımcılara, “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ni ne derece başarılı buluyorsunuz?” diye soruldu.
Görüşmecilerin yüzde 61,4’ü başkanlık sistemini başarısız (yüzde 32,8 başarısız, yüzde 28,6 çok başarısız), yüzde 21,1’i başarılı (yüzde 15,3 başarılı, yüzde 5,8 çok başarılı) bulduğunu belirtti. Ne başarılı ne başarısız bulduğunu söyleyenlerin oranı ise yüzde 17,5 oldu.
“Sizce Türkiye Başkanlık Sistemi devam etmeli mi yoksa ‘güçlendirilmiş parlamenter sistem’ ile mi yönetilmeli?” sorusuna ise görüşmecilerin yüzde 65,1’i “Türkiye Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem ile yönetilmeli” cevabını verdi. Yüzde 19,5’i “Başkanlık Sistemi (Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi)” derken; yüzde 15,4’ü ise “kararsız” olduğunu belirtti.
Araştırmada “siyasi partilerin neye göre ittifak kurması” gerektiği de sorusuna ise görüşmecilerin önemli bir kısmı (yüzde 49’u) “vatandaşlık hakları temelli” dedi. Yüzde 27,6’sı “ideolojik temelli”, yüzde 11,6’sı “milliyetçilik temelli”, yüzde 7,6’sı “seçim sonuçlarına dayalı” yanıtını verdi. Yüzde 4,2’si de “hiçbiri’’ yanıtını verdi.
Nasıl ittifak yapılmalı?
Siyasi parti tercihlerine göre değerlendirildiğinde “vatandaşlık hakları temelli” ittifak modeli öne çıkıyor. AKP’ye oy verenlerin yüzde 53,8’i, CHP’ye oy verdiğini söyleyenlerin ise 55,1, DEM Parti’ye (HDP-Yeşil Sol Parti) oy verdiğini söyleyenlerin ise yüzde 44’ü “vatandaşlık temelli ittifak” kurulması gerektiğini söyledi.
Kürt seçmenlerin ittifak tercihleri: CHP öne çıkıyor
Katılımcıların yüzde 38,2’si DEM Parti’nin CHP ile ittifak yapmasını isterken, yüzde 30,1’i ise DEM Parti’nin herhangi bir parti ile ittifak yapmaması gerektiğini savundu. AKP ile ittifakı destekleyenlerin oranı ise yüzde 10,9 oldu. Kürt illerinde katılımcıların yüzde 34,3’ü, Türk illerinde ise yüzde 20,9’u DEM Parti’nin ittifak yapmamasını istedi. CHP ile ittifakı destekleyenlerin oranı Kürt illerinde yüzde 36, Türk illerinde ise yüzde 42,9 olarak ölçüldü.
DEM Parti’nin ittifak desteği: Kürt illerinde düşük, Türk illerinde yüksek
DEM Parti’nin ittifakta yer almasını destekleyenlerin oranı genel olarak yüzde 57,4 olarak ölçülürken, ittifak yapmaması gerektiğini düşünenlerin oranı yüzde 42,6 oldu. Bu oran, Kürt illerinde yüzde 54,4, Türk illerinde ise yüzde 64,8 olarak belirlendi. Türk illerinde ittifak desteği Kürt illerine göre daha yüksek çıktı.
“Önümüzdeki dönemde DEM Parti’nin herhangi bir ittifakta yer almasını destekler misiniz? sorusuna yüzde 57,4 (yüzde 40,4 evet, yüzde 17 kesinlikle evet), “evet”, yüzde 42,6 (yüzde 29,3 hayır, yüzde 13,3 kesinlikle hayır) “hayır” yanıtını verdi.
Görüşmeciler, “CHP ve DEM Parti’nin gelecek seçimlerde (milletvekilli ve cumhurbaşkanlığı) birlikte hareket etmesini nasıl değerlendirirsiniz?” sorusuna katılımcıların yüzde 56’sı CHP ve DEM Parti’nin gelecek seçimlerde birlikte hareket etmesini olumlu (yüzde 43,4 olumlu, yüzde 12,6 çok olumlu) bulduğunu söyledi.
Yüzde 34,5’si olumsuz (yüzde 26,7 olumsuz, yüzde 7,8 çok olumsuz) bulduğunu belirtti. Kararsızların oranı 9,5 oldu.
Kürt seçmenlerin CHP ile ittifak beklentisi: Kürt meselesi ve toplumsal barış öne çıkıyor
Kürt seçmenlerin çoğunluğu, CHP ile DEM Parti’nin Kürt meselesi, toplumsal barış, adalet ve demokratik standartlar gibi konularda birlikte hareket etmesini olumlu buluyor. Buna karşılık, hiçbir konuda ittifak yapılmamasını isteyenlerin oranı yüzde 4,5’te kaldı. Kürt illerinde katılımcılar CHP ile DEM Parti’nin Kürt meselesi konusunda ittifak yapmasını beklerken, Türk illerinde ise demokratik standartların yükseltilmesi, refah ve ekonominin iyileştirilmesi beklentisi ön planda yer aldı.(Haber Merkezi)
