Savaş ağaları, Suriye’nin İsrail’le çatışmadaki “merkezi rolü” ve rejime atfedilen “kararlılık ve çatışma” destanları ve bu destanların Suriyeliler, Filistinliler ve Lübnanlılar için neden olduğu felaketler hakkında kapalı kasaları susturuyor…
Hazem Saghieh
Bugün Levant bölgesi, İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik savaşıyla başa çıkmak için üç model sunuyor.
İkinci günden itibaren savaşa doğrudan müdahil olmayı ve onu durdurmak için her türlü siyasi çözümü reddetmeyi içeren Lübnan modeli var. Bununla birlikte, bu katılım, özellikle saldırganlığını tırmandırdığı ve kapsamını Gazze’den Batı Şeria’ya genişlettiği için, İsrail’in savaşçı davranışı üzerinde somut bir etki bırakmadı. Bildiğimiz gibi, Yahudi devleti ve ordusunun yetkilileri tarafından yapılan açıklamalara göre, Lübnan’ı askeri odağın kendisine kaymasıyla ilişkili varoluşsal tehlikelerle tehdit ediyor. Bu, Lübnanlılar arasındaki geniş bir sivil bölünmenin, olası savaş felaketini tamamlayan kitlesel yıkım olasılığıyla bereketli bir bölünmenin ve aynı zamanda nüfusu eziyet eden istisnai bir ekonomik krizin ışığında gerçekleşiyor. Bu arada, kuraklık, 1975’te başlayan 15 yıllık savaşın bu özel sorundan kaynaklandığını hatırlamayı reddeden savaş meraklısı insanların hafızasının damarlarına çarpıyor.
Gazze’nin ve Filistin sağının sürekli siyasi ve diplomatik savunusuna paralel olarak, savaşa sürüklenmekten kaçınmaya çalışan ve bunun sonucunda Wadi Araba barış anlaşmasının feshedildiği Ürdün modeli var. Ancak Ürdün’de bir şey olur olmaz, büyük ya da küçük, savaş meraklısı insanlar “Ürdünlü kitlelerin savaşma iştahını” keşfederler. Bunu Mahir El Cezi’nin anlaşılır operasyonunda ve buna yol açan öfkede ve Müslüman Kardeşler’in ileri seçim sonuçlarının yorumlanmasında gördük. Burada da Ürdün’ün askeri hafızası Lübnanlı meslektaşından daha aktif görünmüyor, çünkü 1967 savaşı, Batı Şeria’nın kaybı ve üç yıl sonra gelen iç savaş sessiz ve Lübnan çatışmasıyla aynı nedenden kaynaklanıyor. Bu, Ürdün’ün ekonomik, siyasi ve demografik durumuna ve çağrılan savaşa direnme kabiliyetine yönelik endişe eksikliğinden bahsetmiyorum bile.
Üçüncü model, rejimin Gazze’de hiç savaş yokmuş gibi davrandığı, İsrail’in Suriye içindeki saldırılarının kronik bir uygulama haline geldiğini ve mevcut savaşın niteliksel olarak tırmanmasıyla başladığını bildiği Suriye’dir. Birkaç gün önce Masyaf’ın saldırısı savaş hesaplarında bir rekor kırdı. Burada da hafıza benzer bir kayıp yaşıyor, ancak tam tersi şekilde işliyor: Savaş ağaları, Suriye’nin İsrail’le çatışmadaki “merkezi rolü” ve rejime atfedilen “kararlılık ve çatışma” destanları ve bu destanların Suriyeliler, Filistinliler ve Lübnanlılar için neden olduğu felaketler hakkında kapalı kasaları susturuyor. İkincisi “bizim tarafımızda durduğu” sürece, başka hiç kimsenin izin vermediği şeyi yapabilir ve Hizbullah lideri tarafından haftalar önce kendisine verilen muafiyeti alabilir.
İlginç bir şekilde, savaş tutkusuyla ilişkili bir teori değişim ve reform etrafında döner. Lübnan ve Ürdün rejimleri, tüm savaş ağalarına göre ve solcular tarafından kurulan ve İslamcılar tarafından yeniden başlatılan uzun bir geleneğe göre, ne adil ne de yurtseverdir ve geleneksel olarak Batı’nın müttefikleridir, bir zamanlar emperyalist ve bir zamanlar haçlıdırlar. Bu, İsrail’le açık bir çatışmaya girmelerini daha geniş ve daha geniş bir kurtuluş programının bir öğesi haline getiriyor. Suriye’de, aynı örtük sözlüğe göre, rejim milliyetçi ve anti-emperyalisttir, Batı etkisine karşı savaşan ve “geniş kitlelerin yararına” toplumsal değişimler meydana getiren sağlam ve sürekli bir askeri ve güvenlik geleneğinin mirasçısıdır. Söz konusu rejim ulusal kurtuluşunu elde ettiği sürece, kazanımlarını açık çatışma yoluyla çarçur etmemek daha iyidir. Bu yeterince alay etmektir, ancak daha büyük alay, zaman zaman değişim ve reforma, birçok yolu olan yok oluşa yol açmaktır.
Lübnan ve Ürdün rejimlerinde kesinlikle çok ciddi eksiklikler var, ancak savaş eksiklikleri olanlar bunlarla ancak iki ülkeyi ölümcül savaşa dahil ederek onlardan kurtularak başa çıkabilirler. Rejimin Suriye’den kurtulma görevini devraldığı Suriye’de, içeriden uzun bir çukurdan sonra misyon tamamlanmıştır ve artık onu bir savaşa itmeye gerek yoktur.
Böyle bir deneyim, bizi bu değişim savunucularına ve bir anda onlardan sağlam eleştiriler gibi görünen şeylere karşı haklı olarak ihtiyatlı olmaya götürür. Ama aynı zamanda, kamusal işlerimize karşı muhafazakar bir tutumun ne anlama gelebileceğini anlamamıza da yol açar, çünkü muhafazakarlığımız, gerici ya da gerici olmayan olmaktan önce, başka herhangi bir düşünceden önce yaşamın korunması tarafından yönetilir. Savaşa tutkuyla bağlı olanlarla, insanları, ülkeyi ya da yaşamı umursamayan, Filistin’de ve davasında kendi imha programını uygulamak ve soykırım sonrası kendi kendini yok etmeye teşvik etmek için bahanesini bulan bir grupla karşı karşıyayız.
Bu davranış, dünyanın parçalanmasında ve onun insani ve toplumsal koşullarından herhangi birine kayıtsız kalmasında ve daha sonraki sırasında, neşe ve coşkuyla, fedakarlık ve intihara karşı belirli bir renge dayanmış olabilir. Bu aşırı nihilizmde, sadece öldüğümüzde doğarız ve doğduğumuzda ölümümüzden sonra saf doğarız.
Kaynak: Şark El Awsat
Hazem Saghieh:
Lübnanlı bir entelektüel ve yazar olarak 1974’te As-Safir gazetesinde, ardından 1989’dan beri Al-Hayat gazetesinde yazmaya başladı ve 2019’un ortalarından beri Asharq Al-Awsat için yazıyor. Bu arada, bazı gazeteler ve web siteleri için yazdı, ayrıca Lübnan ve Arap Maşrik’teki siyaset ve siyasi kültür üzerine bir dizi kitap yazdı.
