45 il, 485 diri fay: Son depremler haritayı değiştirdi
Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) yenilenmiş Türkiye diri fay hattı haritasındaki bilgilere göre Türkiye’de 45 ilde bulunan 485 diri fay 5,5 ve üzerinde deprem üretebilir.
Habertürk’ten Tutku Bulut’un hazırladığı habere göre, Türkiye, üç büyük fay hattı kuşağında yer almaktadır. Bunlar Kuzey Anadolu, Doğu Anadolu ve Batı Anadolu fay hatlarıdır. Bu fay hatları, Türkiye’nin jeolojik yapısını ve deprem potansiyelini belirlemektedir. Fay hatlarının nereden geçtiği ve hangi illeri etkilediği şu şekilde sıralanabilir:
DOĞU ANADOLU FAY HATTI
Doğu Anadolu Fay Hattı, Türkiye’nin güneydoğusundan kuzeydoğusuna uzanan bir fay hattıdır. Ölü Deniz Çatlağı’nın kuzey ucunda başlayan bu fay hattı, Karlıova’da Kuzey Anadolu Fay Hattı ile birleşmektedir. Bu fay hattı, Hatay, Osmaniye, Gaziantep, Kahramanmaraş, Adıyaman, Elazığ, Bingöl, Muş, Erzincan, Erzurum, Kars ve Van illerinden geçmektedir. Bu fay hattı, 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş’ta meydana gelen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerin kaynağı olmuştur.
KUZEY ANADOLU FAY HATTI
Kuzey Anadolu Fay Hattı, Türkiye’nin kuzeyinde doğu-batı doğrultusunda uzanan bir fay hattıdır. Saroz Körfezi’nden başlayan bu fay hattı, Aras Vadisi’nde son bulmaktadır. Bu fay hattı, Çanakkale, Balıkesir, Bursa, Yalova, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Karabük, Bartın, Zonguldak, Çankırı, Kırıkkale, Tokat, Amasya, Samsun, Ordu, Giresun, Trabzon, Rize, Artvin, Erzincan, Erzurum ve Ağrı illerinden geçmektedir. Bu fay hattı, 17 Ağustos 1999 tarihinde Kocaeli’de meydana gelen 7,4 büyüklüğündeki depremin kaynağı olmuştur.
BATI ANADOLU FAY HATTI
Batı Anadolu Fay Hattı, Ege Bölgesi’nde yer alan çöküntü ovaları boyunca uzanan bir fay hattıdır. Bu fay hattı, Ayvalık, Dikili, İzmir, Aydın, Denizli, Isparta ve Akşehir illerini kapsamaktadır. Ayrıca Burdur, Afyonkarahisar, Kütahya ve Uşak illerinin de bazı bölgelerinde faylar bulunmaktadır. Bu fay hattı, 30 Ekim 2020 tarihinde İzmir’de meydana gelen 6,6 büyüklüğündeki depremin kaynağı olmuştur.
DİRİ FAY OLAN VE OLMAYAN İLLER
MTA’nın diri fay haritalarına göre, Türkiye’de 45 ilde 5,5 ve üzeri büyüklükte deprem üretebilecek diri faylar bulunmaktadır. Bu iller, İzmir, Balıkesir, Manisa, Muğla, Aydın, Denizli, Isparta, Uşak, Bursa, Bilecik, Yalova, Sakarya, Düzce, Kocaeli, Kırşehir, Bolu, Karabük, Hatay, Bartın, Çankırı, Tokat, Amasya, Çanakkale, Erzincan, Tunceli, Bingöl, Muş, Hakkâri, Osmaniye, Kırıkkale, Siirt, Antalya, Mersin, Adana, Konya, Ankara, Sivas, Malatya, Diyarbakır, Şanlıurfa, Bitlis, Ağrı, Kars ve Van’dır4. Türkiye’de diri fay bulunmayan iller ise, Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, İstanbul, Kastamonu, Sinop, Çorum, Yozgat, Nevşehir, Niğde, Kayseri, Kahramanmaraş, Gaziantep, Kilis, Batman, Mardin, Şırnak, Eskişehir, Afyonkarahisar, Kütahya, Manisa, Burdur, Giresun, Ordu, Samsun, Trabzon, Rize, Artvin, Ardahan ve Iğdır’dır.
YENİLENMİŞ DİRİ FAY HARİTASINA GÖRE İKİNCİ DERECE RİSKLİ BÖLGELER
İkinci derecen riskli illerse şöyle: Tekirdağ, İstanbul, Bitlis, Maraş, Van, Adıyaman, Şırnak, Zonguldak, Afyon, Samsun, Antalya, Erzurum, Kars, Ardahan, Batman, Iğdır, Elazığ, Diyarbakır, Adana, Eskişehir, Malatya, Kütahya, Çankırı, Uşak, Ağrı, Çorum.
TÜRKİYE MTA DİRİ FAY HARİTASINA GÖRE ÜÇÜNCÜ DERECE RİSKLİ BÖLGELER
Haritada üçüncü dereceden riskli iller şöyle aktarıldı: Eskişehir, Antalya, Tekirdağ, Edirne, Sinop, İstanbul, Kastamonu’yu, Ordu, Samsun, Giresun, Artvin, Urfa, Mardin, Kilis, Adana, Antep’in de bazı bölgeleri ve Maraş, Sivas, Gümüşhane, Bayburt, Kayseri, Yozgat, Çorum, Ankara, Konya, Mersin ve Nevşehir.
MTA YENİLENMİŞ DİRİ FAY HARİTASINA GÖRE EN AZ RİSKLİ BÖLGELER
Türkiye Deprem Haritasına göre deprem riskinin en az olduğu dördüncü ve beşinci grupta yer alan iller ise Sinop, Giresun, Trabzon, Rize, Artvin, Kırklareli, Ankara, Edirne, Adana, Nevşehir, Niğde, Aksaray, Konya ve Karaman.
TÜRKİYE MTA DİRİ FAY HARİTASINA GÖRE DEPREM RİSKİ OLAN İLÇELER
Adıyaman- Gölbaşı
Afyon- Çay, Dinar, Kızılören, Sandıklı
Ankara- Şereflikoçhisar
Antalya- Demre
Aydın- Bozdoğan, Germencik, İncirliova, Koçarlı, Köşk, Kuşadası, Nazilli, Söke, Sultanhisar, Yenipazar
Balıkesir- Gönen, Manyaz
Batman-Kozluk
Düzce- Çilimli, Cumayeri, Gölyaka, Gümüşova, Kaynaşlı
Elazığ- Palu, Sivrice
Erzincan- Üzümlü
Eskişehir- İnönü
Antep – İslahiye
Hakkari- Şemdinli
Hatay- Erzin, Hassa, Kırıkhan, Payas
Isparta- Eğirdir, Senirkent, Uluborlu
İzmir- Kemalpaşa, Seferihisar, Tire
Maraş- Nurhak, Türkoğlu
Kayseri- Talas, Yeşilhisar
Kırıkkale- Keskin
Kırşehir- Akpınar, Mucur
Kocaeli- Başiskele, Derince, Gölcük, Kartepe
Konya- Akşehir, Altınekin, Doğanhisar, Ilgın
Kütahya- Gediz, Simav
Malatya- Akçadağ
Manisa- Ahmetli, Alaşehir, Gölmarmara, Kırkağaç, Salihli, Sarıgöl, Soma, Turgutlu
Mersin- Çamlıyayla, Mut
Muğla- Menteşe, Milas
Muş- Korkut, Varto
Niğde- Altunhisar, Bor
Osmaniye- Düziçi, Toprakkale
Sakarya- Akyazı, Arifiye, Ferizli, Hendek, Karapürçek, Sapanca
Urfa-Bozova
Siirt- Eruh
Şırnak- Beytüşşebap
Sivas- Altınyayla, Yıldızeli
Tokat- Niksar, Pazar, Reşadiye
Van- Çaldıran, Özalp
Yalova- Altınova, Çınarcık