Sağlıklı olduğunu düşündüğünüz ama aslında aşırı işlenmiş beş yiyecek
Dondurulmuş pizza, hazır yemekler ve çikolataların sağlıksız olduğu biliniyor. Ancak tam buğday ekmeği, kepekli tahıl ve şekersiz yoğurt gibi sıklıkla sağlıklı kabul edilen gıdalar bile aşırı işlenmiş gıdalar kategorisine girebilir.
Ultra işlenmiş gıdalar, raf ömrünü veya çekiciliğini artırmak için genellikle koruyucu maddeler veya yapay tatlar eklenmesi de dahil olmak üzere, doğal hallerinden kapsamlı bir değişikliğe uğramıştır. Çok sayıda çalışma bu gıdaları obezite, diyabet ve kanserle ilişkilendirmiştir.
Dahası, aşırı işlenmiş gıdaları tüketenler, yüksek kalori yoğunlukları nedeniyle daha fazla kalori tüketme eğiliminde oluyor ve bu da potansiyel olarak bağımlılık yaratan yeme alışkanlıklarına yol açıyor. Son araştırmalar ayrıca aşırı işlenmiş gıdalar ile ruh sağlığı arasındaki ilişkiyi araştırdı ve artan tüketim ile covid salgınısırasında depresyon ve anksiyete arasında bir bağlantı olduğunu ortaya çıkardı . İşte ultra işlenmiş olarak sınıflandırılması sizi şaşırtabilecek beş gıda:
İşlenmiş gıdalardan bazıları nelerdir?
Şekerli tahıllar, hatta “sağlıklı” olarak tanıtılanlar bile aşırı işlenmiş gıdalar olarak kabul ediliyor. Genellikle besleyici bir kahvaltı seçeneği olarak kabul edilen kepek gevreği, arpa maltı özü, şeker ve diğer doğal olmayan bileşenler gibi katkı maddeleri içerir. Ancak, zenginleştirilmiş tahılların yaygın besin eksikliklerini gidermek üzere tasarlandığını unutmamak önemlidir. Kırmızı kan hücresi üretimi ve oksijen taşınması için hayati önem taşıyan demir, kalp ve sinir sistemi sağlığı için gerekli vitaminler gibi temel besinlerle zenginleştirilmiştir.
Yerel süpermarketinizdeki ekmek somunu da ultra işlenmiş olarak kabul edilir. Ev yapımı ekmek genellikle yalnızca un, su ve maya içerdiğinden işlenmiş ekmek olarak sınıflandırılır. Ancak ticari ekmekler genellikle raf ömrünü uzatmak için emülgatörler ve koruyucular içerir.
Bununla birlikte tam buğday ekmekleri, yüksek lif içeriğinden dolayı sağlık açısından bazı faydalar sunar. Lif, sindirim sağlığında hayati bir rol oynar ve kalp hastalığı, felç, tip 2 diyabet ve bağırsak kanseri riskini azaltır. Bazı ekmekler, besin değeri katmak amacıyla ek vitamin ve minerallerle de zenginleştirilebilir.
Yoğurt, kas ve kemik sağlığı için gerekli olan sağlıklı bir protein ve kalsiyum kaynağıdır. Ancak mağazadan satın alınan pek çok yoğurt, ultra işlenmiş gıdalar kategorisine girmektedir.
Tadı, rengi ve görünümü geliştirmek için yapay bileşenler içerebilirler. Şeker oranı düşük olarak pazarlanan bazı çeşitler aspartam gibi yapay tatlandırıcılarla tatlandırılıyor. Raf ömrünü uzatmak için genellikle stabilizatörler ve koruyucular eklenir. Daha sağlıklı bir seçim yapmak için dengeli beslenmenin bir parçası olarak şekersiz ve az yağlı yoğurdu tercih edin.
Meyve ve protein barları kullanışlı ve sağlıklı görünse de yüksek oranda işlenirler. Meyveli atıştırmalıklar genellikle her ikisi de işlenmiş içerik olan dondurularak kurutulmuş meyve ve nişasta içerir. Ek olarak dokularını ve raf ömrünü uzatmak için koyulaştırıcılar, asitlik düzenleyiciler ve koruyucular içerebilirler. Genellikle tatlandırıcılar, emülgatörler, koruyucular ve gıda renklendiricileri içeren protein barlar benzer özelliklere sahiptir.
Baklagillerin besleyici protein ve lif kaynakları olduğu bilinmektedir. Ancak, konserve fasulye veya humus da dahil olmak üzere aşırı işlenmiş gıdalarla uğraşıyoruz. Konserve versiyonları genellikle lezzeti arttırmak için ilave tuz ve şeker içerir.
Tükettiğimiz gıdalara dikkat etmek ve içerebilecekleri gizli ultra işlenmiş içeriklerin farkında olmak çok önemlidir. Minimum düzeyde işlenmiş veya bütün gıdaları nasıl tanımlayıp seçeceğimizi anlayarak sağlığımıza ve refahımıza öncelik verebiliriz.