Tahran, Samson’un Seçeneğini Yeniden Salladı

İran’ın iktidardaki mollaları uzun zamandır öngörülemeyen bir rol oynadılar, öyle ki her zaman öngörülemeyen adımlar atmaları bekleniyordu.

Büyük baskılara rağmen devam ediyor gibi görünen ulusal bir ayaklanmayla karşı karşıya kalan ve rejim, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın hiç bitmeyen nükleer anlaşmazlık konusundaki beklenmedik sert tutumuyla şiddetle sarsıldı, Ayetullah Ali Hamaney eski bir iki bileşenli reçete sipariş etti.

Birincisi, İslam Cumhuriyeti’nin uranyum hekzaflorürü, eski ABD Başkanı Barack Obama ile yapılan can çekişen nükleer anlaşma kapsamında izin verilen yüzde 3/67 yerine yüzde 60’a kadar zenginleştirmeye başladığının duyurulması. Bu, mollaların zenginleştirmeyi yüzde 90’a kadar hızlandırmayı ve onlara nükleer silah üretecek malzemeyi vermeyi planladıkları anlamına geliyor.

Yeni zenginleştirme programı, yeraltında derin bir şekilde inşa edilen ve muhtemelen olası hava saldırılarına karşı bağışık olan Fordow nükleer merkezinde uygulanıyor.

İran’ın bu hileyi kullandığı önceki sekiz olayda olduğu gibi, Tahran’ın Batılı güçlere, özellikle de ABD’ye mesajı şudur:

Nükleer müzakerelere devam edin ya da başka bir şey.

Yıllar geçtikçe, Tahran sadece diplomatik şantaj için kullandığı 10.000 kilogramdan fazla zenginleştirilmiş uranyum biriktirdi.

Mollalar bu oyunu başkanlar Bill Clinton ve George W. ile oynadılar. Bush, Barack Obama ve Donald Trump. Trump hariç her durumda, hile işe yaradı. Ancak Trump için işe yaramadı çünkü Kuzey Koreli tiran Kim Jong-un’dan aldığı gibi, Yüce Molla’yla fotoğraf çekmek istedi. Bence Trump’a istediği imajı vermiş olsalardı, karşılığında seleflerinin verdiğinden çok daha fazlasını alacaklardı.

Mollaların, rejimlerinin küresel bir parya olduğu yönündeki suçlamalara karşı koymak için nükleer anlaşma hakkında konuşmaları gerekiyor. Dahası, bitmek bilmeyen görüşmeler, mollaların diğer büyük güçlerle uğraşan büyük bir güç olarak ortaya çıkmalarını sağlar. Kayhan gazetesi, “tüm büyük güçlerin İslam Cumhuriyeti ile konuşması gerektiğini” çünkü “devrimimizin saraylarını başlarına yıkabileceğini biliyorlar” diye övünüyordu.

Resmi Fars haber ajansına göre, Tahran artık Tahran’ın şimdi Ortadoğu olarak adlandırdığı tüm Batı Asya’yı ateşe verecek kadar gelişmiş füzelere sahip. Başka bir deyişle, mollalar Samson’un seçimini düşünüyor.

Aynı zamanda, Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir-Abdullahian, ABD’nin “müzakerelere devam etmemiz için bize yalvardığını” iddia ederek isteksiz bir acemi rolü oynuyor.

Abdullahian, geçtiğimiz iki hafta boyunca, Umman ve Katar dışişleri bakanlarını, Washington’u durmuş görüşmelere geri dönmeye ikna etmek için müdahale etmelerini isteyen telefon görüşmeleriyle rahatsız ediyor.

Humeynizmin reçetesinin diğer unsuru, mollaların İran’ı 43 yıl boyunca ele geçirdikleri ilk günden beri uyguladıkları bir şey olan rehin almadır. Tahran Salı günü yaptığı açıklamada, 41 yabancının rehin alındığını ve ülke genelinde devam eden protestolara yardım etmekle suçlandığını açıkladı. Bu, mollalar tarafından tutulan rehinelerin sayısını, 1979’da 52 ABD’li diplomatı kaçırdıklarından bu yana en fazla 81’e getiriyor.

Bu numara tekrar işe yarayacak mı? Eminim ki, İslam Cumhuriyeti’ne karşı mevcut ayaklanma olmasaydı, Biden yönetimi, en azından Trump’la hesaplaşmaya çalışırken Obama’nın tek mirasını kurtarmak için yüzünde kocaman bir gülümsemeyle oyuna düşecekti.

Tahran’ın oyununu ucuz bir aldatmaca olarak ifşa etmek zor değil. Tahran, yıllardır lobicileri ve Washington içindeki kullanışlı aptalları aracılığıyla, Hamaney’in İslam hukukuna göre nükleer silah üretimini yasaklayan bir fetva yayınladığı fikrini destekliyor.

Eminim ki iddia edilen fetvayı sadece Obama gördü ve bu konuda biraz bilgisi olduğunu iddia etti. Fakat eğer bir fetva varsa ve mollalar nükleer bomba yapmak niyetinde değillerse, o zaman neden uranyumu yüzde 60’a kadar zenginleştirmeleri gerekiyor? Bu zenginleştirme derecesinin, İran’ın sadece yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyuma ihtiyaç duyan araştırma nükleer santralleri için yakıt olarak belirgin bir faydası yoktur.

Her halükarda, şimdi uranyum zenginleştirmek yerine nükleer bomba yapmak için kullanılan plütonyumdur. Tahran’ın gururlu zenginleşmesi diplomatik bir şantaj girişiminden başka bir şey değildir.

Bir diplomasi aracı olarak rehin alma konusunda, son kırk yıl herkese bu girişimlerden etkilenmemeyi öğretmiş olmalı. Bunu defalarca yaşadık.

Devrim Muhafızları’nın propaganda makinesinin düşündüğü Samson’un seçimi söz konusu olduğunda, mollalar Samson’un İncil’deki hikayesini yeniden okumaktan fayda sağlayabilirler.

Samson, bir aslanı kendi elleriyle öldüren ve bir eşeğin çene kemiğiyle 1000 Filistli’ye liderlik eden Tora Herkül’ü temsil eder. Dev bir bedene sahip olmasına rağmen, zihni küçüktü ve kendini bir kadına aşık etmesine izin verdi, ihtişam sanrılarının tuzağına düştüğünü ve bu gücün arkasındaki ilahi lütfu kaybettiğini söylemenin sembolik bir yolu.

Öte yandan, mollaların oyunu sadece kendilerini ve kötümser Batılı politikacıları ilgilendirdiği sürece işe yaradı. Ancak bu sefer sahada üçüncü bir oyuncu buluyoruz: İranlıların büyük bir kısmı artık statükoya tahammül edemeyeceklerini düşünüyor.

Humeyni’nin otoriterliği efsanesi, Noam Chomsky gibi figürler tarafından teşvik edilen, halkın desteğine dayanan bir sistem olarak delindi. Bir zamanlar “medeniyetimin İslam’a karşı hatası” için özür dileyen Bill Clinton bile, şimdi Tahran’da rejim değişikliği çağrısında bulunan genç İranlıları destekleyen tweetler atıyor.

Humeyni rejimi bana bir şey bilen kirpi ve çok şey bilen tilki hakkındaki eski Yunan masallarından birini hatırlatıyor. Bir kirpi, tilki daha geniş bilgisini ona karşı kullanmaya hazır olmadığı sürece kendini koruyabilir.

Mollaların İran’a dayattığı gibi otoriter bir rejimle uğraşırken, mevcut seçenekler, Washington’daki İranlı lobicilerin iddia ettiği gibi işgale boyun eğmekle sınırlı değil. Belki de en iyi seçenek, mollaların yaptıklarının acısını tatmalarına izin vermek, böylece İran’ın genç nesilleri modern dünyanın bir parçası olmak isterken, çağdaş gerçekliklerinden kopukluklarını ortaya çıkarmak olacaktır.

Mollaların iktidarı ele geçirmesinden bu yana ilk kez, savaş İran’ın kendi içindeki geleceği ile ilgili. Humeyni rejiminin ilahi lütuftan yararlandığını varsaysak bile, şimdi onu kaybettiği ve İncil’deki Samson’un bir karikatürü haline geldiği giderek daha açık hale geliyor.

Kaynak:  Al Shark  Al Ewset